Początkowo ze względu na okres wakacyjny, a co za tym idzie zmianę charakteru funkcjonowania przedszkoli i żłobków, dodatkowy zasiłek opiekuńczy miał nie być przedłużony.
Ostatecznie jednak zapadła decyzja, iż dodatkowy zasiłek opiekuńczy z ZUS będzie przysługiwać także po 12 lipca.
W marcu 2020 roku z powodu epidemii COVID-19 został wprowadzony dodatkowy zasiłek opiekuńczy ZUS. Mogli się o niego ubiegać rodzice i opiekunowie prawni dzieci poniżej 8. roku życia, którzy objęci są ubezpieczeniem chorobowym (np. pracownicy, zleceniobiorcy, osoby prowadzące działalność pozarolniczą).
W związku ze zmianami przepisów, przedłużającym się okresem izolacji, a co za tym idzie zamknięciem placówek oświatowych terminy, za które przysługiwał dodatkowy zasiłek opiekuńczy, wydłużały się. O zasiłek opiekuńczy można było się również ubiegać w sytuacji, w której placówki oświatowe zostały już otwarte, jednak rodzice nie zdecydowali się na powrót dziecka do nich.
9 lipca 2020 roku Rada Ministrów ogłosiła, że pomimo okresu wakacyjnego, wypłacanie dodatkowego zasiłku opiekuńczego zostanie wydłużone o kolejne 14 dni, czyli do 26 lipca 2020 roku. Zasiłek ten nadal przysługiwać będzie rodzicom dzieci do 8. roku życia, zarówno w przypadku zamknięcia placówki opieki z powodu COVID-19, jak i w sytuacji, w której rodzice bądź opiekunowie prawni nie zdecydują się posłać dziecka do żłobka czy przedszkola.
Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje nie tylko ubezpieczonym rodzicom i opiekunom prawnym dzieci do 8. roku życia, ale również rodzicom i opiekunom prawnym dzieci:
Zgodnie z przepisami dotyczącymi dodatkowego zasiłku opiekuńczego, prawo do pobierania go mają również ubezpieczeni rodzice lub opiekunowie prawni pełnoletnich niepełnosprawnych osób, którzy zwolnieni są z obowiązku wykonywania pracy z powodu konieczności zapewnienia opieki nad taką osobą w przypadku, jeśli placówka, do której uczęszczała niepełnosprawna osoba pełnoletnia, została zamknięta z powodu koronawirusa. O dodatkowy zasiłek opiekuńczy może ubiegać się wyłącznie jeden rodzic lub opiekun prawny dziecka do 8. roku życia. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje rodzicom przez 14 dni, niezależnie od liczby dzieci, które wymagają opieki. W ramach tego czternastodniowego limitu dni, rodzice mogą dzielić się opieką nad dziećmi.
Wniosek o zasiłek opiekuńczy na ogólnych zasadach (określonych w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa) złożony przez osoby ubezpieczone przed wejściem w życie nowych przepisów, potraktowany zostanie jak wniosek o dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Okres wypłaconego zasiłku nie będzie wliczony do limitu 60 dni wypłaty zasiłku opiekuńczego w tym roku kalendarzowym.
W przypadku, gdy rodzice lub opiekunowie prawni dzieci poniżej 8. roku życia bez orzeczenia o niepełnosprawności bądź o potrzebie kształcenia specjalnego złożyli przed 24 czerwca 2020 roku wnioski o wypłatę dodatkowego zasiłku opiekuńczego za okres od 25 maja 2020 roku w ZUS, lub u płatnika składek (pracodawcy czy zleceniodawcy), wniosek ten rozpatrzony będzie w okresie obowiązywania nowych przepisów.
Mimo przedłużania terminów wypłacania dodatkowego zasiłku opiekuńczego procedura ubiegania się o niego nie uległa zmianie. By móc pobierać zasiłek należy złożyć u swojego płatnika składek, np. pracodawcy lub zleceniodawcy, oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem. Oświadczenie to jest zarazem wnioskiem o dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Osoby prowadzące działalność pozarolniczą oświadczenie to składają w ZUS. Co więcej, oświadczenie może być złożone w dowolnym momencie, jednakże złożenie go jest obowiązkowe, aby ZUS, lub płatnik składek mógł wypłacić dodatkowy zasiłek opiekuńczy.
Należy również pamiętać, że dodatkowy zasiłek opiekuńczy nie będzie przyznany w sytuacji, jeśli jeden z rodziców dziecka może sprawować opiekę nad dzieckiem (np. korzystając z urlopu rodzicielskiego czy wychowawczego bądź będąc bezrobotnym).
Wysokość dodatkowego zasiłku opiekuńczego to 80% podstawy wymiaru zasiłku. . Wypłacany jest na podobnych zasadach jak przyznawane dotychczas zasiłki opiekuńcze z tytułu ubezpieczenia chorobowego.
Informacja o wydłużonym do 26 lipca dodatkowym zasiłku opiekuńczym z pewnością ucieszy rodziców i opiekunów prawnych dzieci do 8. roku życia, którzy nie zdecydowali się posłać do żłobka lub przedszkola swoich dzieci.
Sylwia Paradowska
Team Leader w zespole kadr i płac MDDP Outsourcing w Warszawie