Orzekanie o stopniu niepełnosprawności – aktualne procedury oraz planowane zmiany (2025)
Uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności to klucz do wielu ulg i świadczeń, ale obecne procedury bywają czasochłonne. Zaplanowane zmiany na rok 2025 mają to zmienić. Jakie zatem zostały przewidziane nowe rozwiązania, mające ułatwić życie osobom z niepełnosprawnościami?
W Polsce stopnie niepełnosprawności są ustalane na podstawie orzeczenia wydawanego przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. Obecnie wyróżnia się trzy stopnie niepełnosprawności:
- lekki – osoba może samodzielnie funkcjonować w większości codziennych obowiązków, jednak może napotykać niewielkie trudności w realizacji niektórych zadań;
- umiarkowany – osoba potrzebuje wsparcia w codziennych obowiązkach;
- znaczny – osoba wymaga stałej opieki oraz wsparcia przy codziennych czynnościach i często nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować.
Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności w 2025 roku?
Aktualne procedury dotyczące uzyskania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności obejmują poniższe kroki:
- złożenie wniosku – w odpowiednim Powiatowym Zespole do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności;
- przedstawienie wymaganej dokumentacji medycznej – potwierdzającej stan zdrowia;
- odbycie rozmowy z zespołem orzekającym – może ona obejmować badanie oraz wywiad;
- oczekiwanie na wydanie orzeczenia – zazwyczaj proces ten trwa kilka tygodni, ale w praktyce może się wydłużyć nawet do 2-4 miesięcy;
- ewentualne odwołanie się od orzeczenia – jeśli decyzja jest niesatysfakcjonująca.
Jednym z głównych powodów, wpływających na wydłużony czas oczekiwania na uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności, jest niewystarczająca liczba orzeczników, takich jak lekarze, psychologowie czy fizjoterapeuci. Braki kadrowe prowadzą do opóźnień w procesie orzekania, co wpływa na dostęp osób niepełnosprawnych do przysługujących im ulg i świadczeń.
Planowane zmiany 2025 w wydawaniu orzeczeń o niepełnosprawności
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało projekt zmian mających m.in. usprawnić proces orzekania o niepełnosprawności. Kluczowe zmiany obejmują przede wszystkim poniższe rozwiązania.
- Wprowadzenie maksymalnych terminów rozpatrywania wniosków – I instancja: maksymalnie 3 miesiące, II instancja (odwołania): maksymalnie 2 miesiące.
- Rozszerzenie grup uprawnionych do świadczenia wspierającego – w bieżącym roku świadczenie będą mogły otrzymywać osoby z punktacją w zakresie 78-86 punktów w skali potrzeby wsparcia:
- 85-89 punktów – 120% renty socjalnej,
- 80-84 punktów – 80% renty socjalnej,
- 75-79 punktów – 60% renty socjalnej.
- Skrócenie okresu przechowywania dokumentacji orzeczniczej – z 50 do 20 lat (w celu obniżenia kosztów związanych z archiwizacją).
- Wprowadzenie mobilnej legitymacji osoby niepełnosprawnej – ma to ułatwić dostęp do dokumentów potwierdzających niepełnosprawność i korzystanie z przysługujących ulg.
- Automatyczne przedłużenie ważności kart parkingowych – na czas obowiązywania orzeczenia, co ma uprościć procedury dla osób niepełnosprawnych.
- Unifikacja orzeczeń – osoby posiadające więcej niż jedno orzeczenie będą mogły je zunifikować, a starsze dokumenty mają zostać uchylone, co ma wyeliminować problemy z ich rozbieżnością.
- Rozszerzenie miejsc dostępnych dla osób z psami asystującymi – umożliwienie wstępu z psem asystującym do budynków zamieszkania zbiorowego, takich jak pensjonaty czy ośrodki wypoczynkowe.
Dodatkowe informacje dla OzN
- Procedura uzyskania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności – szczegółowe informacje na temat składania wniosku, wymaganej dokumentacji oraz przebiegu procesu orzekania.
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – informacje na temat planowanych zmian w systemie orzekania o niepełnosprawności, w tym propozycje dotyczące mobilnej legitymacji osoby niepełnosprawnej oraz wydłużenia terminu ważności zaświadczeń lekarskich.
- Informacje o instytucjach orzekających oraz procedurach orzekania – szczegółowy opis instytucji odpowiedzialnych za orzekanie o niepełnosprawności oraz obowiązujących procedur.
Dlaczego zmiany dla OzN są tak ważne?
Wprowadzenie w życie zaplanowanych na 2025 rok zmian dla osób z niepełnosprawnością, takich jak m.in. mobilna legitymacja, rozszerzenie świadczeń wspierających czy maksymalne terminy rozpatrywania wniosków, to krok w kierunku bardziej efektywnego systemu. Dzięki temu osoby z niepełnosprawnościami zyskają – tak bardzo im potrzebny – szybszy dostęp do niezbędnych świadczeń i wsparcia. Dzięki szybszemu uzyskaniu orzeczenia nie będą borykać się np. z brakiem zniżek na komunikację miejską, brakiem możliwości skorzystania z przysługujących im ulg czy nawet turnusów rehabilitacyjnych.
Outsourcing księgowy i kadrowo-płacowy dla wymagających firm
Napędzany nowoczesną technologią
Eksperci MDDP Outsourcing są do dyspozycji, by zapewnić Państwu kompleksowe wsparcie w obowiązkach płatnika, związanych z obsługą pracowników z niepełnosprawnościami!
👉 Usługi księgowe 👉 Usługi kadrowo-płacowe 👉 Sprawozdania finansowe
> Zadzwoń do nas już dziś i sprawdź jak możemy pomóc! <
Autor: Aleksandra Cierpisz, Specjalista ds. kadr i płac, MDDP Outsourcing – Warszawa
kontakt
