Weksel własny - ujęcie (Gazeta Prawna 3.09.2012 r.)

Spółka chcąc odroczyć płatności za dostawę materiałów produkcyjnych, wystawiła kontrahentowi weksel własny.

Suma wekslowa obejmuje należność główną w kwocie 5000 zł oraz wynagrodzenie kontrahenta w związku z odroczeniem terminu płatności w kwocie 500 zł.

Wykup weksla ustalono na 20. dzień od dnia wystawienia. Jak ująć wystawienie, dyskonto oraz wykup weksla własnego w księgach rachunkowych?

Weksel własny (prosty, sola, suchy) może być wykorzystany przez spółkę w celu odroczenia płatności z tytułu dostaw i usług. Wystawienie weksla własnego powoduje powstanie po stronie dłużnika bezwarunkowego zobowiązania do zapłaty określonej kwoty na rzecz osoby lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana w określonym miejscu i czasie. Zobowiązanie wekslowe regulowane jest przez ustawę – Prawo wekslowe. Art. 101 tej ustawy określa elementy weksla własnego, do którego zaliczane są:

• nazwa „weksel” w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono,
• przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej,
• oznaczenie terminu płatności,
• oznaczenie miejsca płatności,
• nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana,
• oznaczenie daty i miejsca wystawienia wekslu,
• podpis wystawcy wekslu.

Każdy weksel własny powinien zawierać powyższe elementy. Jednakże od tej zasady istnieją wyjątki. Otóż weksel własny bez oznaczenia terminu płatności uważa się za płatny za okazaniem, natomiast w przypadku braku osobnego oznaczenia miejsce wystawienia wekslu uważa się za miejsce płatności, a także za miejsce zamieszkania wystawcy. Ponadto weksel własny, w którym nie oznaczono miejsca wystawienia, uważa się za wystawiony w miejscu podanym obok nazwiska wystawcy.

Na moment wystawienia weksla własnego spółka zobowiązana jest do ujęcia go w księgach rachunkowych. Ewidencja księgowa (podane numery kont mają charakter orientacyjny i mogą różnić się od planu kont przyjętego przez jednostkę) może wyglądać w poniższy sposób – 5000 zł: strona Wn konta 202 – Rozrachunki z dostawcami, strona Ma konta 240 – Inne rozrachunki.

W związku z odroczeniem płatności spółka zobowiązana jest do poniesienia kosztów dyskonta z weksla. Ewidencja księgowa może wyglądać w poniższy sposób – 500 zł: strona Wn konta 756 – Koszty finansowe (w analityce: dyskonto z weksla), lub gdy koszt dyskonta dotyczy przyszłych okresów sprawozdawczych – konto 645 – Rozliczenia międzyokresowe kosztów czynne, strona Ma konta 240 – Inne rozrachunki.

Przy wykupie przez spółkę weksla własnego w ustalonym terminie ewidencja księgowa może wyglądać w poniższy sposób – 5500 zł: strona Wn konta 240 – Inne rozrachunki, strona Ma konta 130 – Rachunek bankowy.

Marcin Jeremicz
MDDP Outsourcing

Podstawa prawna:
Ustawa – Prawo wekslowe z 28 kwietnia 1936 r. (Dz.U. nr 37, poz. 282). Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).