Osoby z niepełnosprawnościami zajmują szczególne miejsce na rynku pracy. Zasady ich zatrudniania są ściśle określone, na pierwszym planie stawiając rzecz jasna ich bezpieczeństwo i zdrowie. Firmy coraz chętniej decydują się na zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami. Jednak w tym kontekście warto przypomnieć o najważniejszych zasadach dotyczących zawierania umów z takimi pracownikami oraz tego, jak konkretnie powinien wyglądać czas pracy czy zakres obowiązków pracownika z niepełnosprawnościami.
W naszym opracowaniu celowo nie używamy wyrażenia „osoba niepełnosprawna”, odpowiadając tym samym na apel środowisk pozarządowych, które walczą o prawa takich osób, jak również instytucji zajmujących się ich tematyką. Wyrażenie „osoba niepełnosprawna” jest bowiem pewnym stygmatem sugerującym posiadanie cech znacznie ograniczających lub uniemożliwiających aktywność zawodową. A przecież osoba mająca niepełnosprawność ruchową może być bardzo dobrym programistą komputerowym, z kolei ktoś kto ma problemy słuchowe może być bardzo uzdolniony manualnie. Stąd wyrażenie „osoba z niepełnosprawnościami” sugerujące, że choć w pewnych kwestiach dana osoba czy dany pracownik nie może osiągnąć pełnej sprawności, w innych może realizować się doskonale, będąc przy tym przykładnym pracownikiem czy usługobiorcą. To dla tych osób ważne – pamiętajmy o tym!
Wymiar czasu pracy osób z niepełnosprawnościami, czy ściślej – z orzeczeniem o niepełnosprawności, określony został w Ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zgodnie z przepisami tej ustawy, dobowy wymiar pracy osoby z niepełnosprawnościami nie może przekroczyć 8 godzin, zaś w skali tygodniowej 40 godzin.
Przy niepełnosprawnościach o stopniu znacznym lub umiarkowanym, norma godzinowa wynosi maksymalnie 7 w perspektywie doby oraz 35 godzin tygodniowo. Warto także pamiętać, że orzeczenie o niepełnosprawności uniemożliwia posiadającemu je pracownikowi pracę w porze nocnej oraz w nadgodzinach – tu ustawodawca jest konsekwentny i zabrania takiej pracy pracownikom z jakimikolwiek stopniem niepełnosprawności.
Zatrudnienie pracownika z niepełnosprawnościami może wiązać się ze szczególnymi okolicznościami, w zależności od charakteru niepełnosprawności czy zakresu obowiązków, jak również szczegółowymi wytycznymi lekarza specjalisty. Dla pracodawcy zatrudnienie takiego pracownika zawsze jest szczególną odpowiedzialnością, obarczoną pewnym ryzykiem. Jednak z drugiej strony, zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami ma również w sobie pewien wymiar misji społecznej oraz społecznej odpowiedzialności biznesu. To ważne, aby przedsiębiorstwa poruszały się również na takiej płaszczyźnie, swoją działalnością dotykając ważnych społecznie kwestii, a osobom z niepełnosprawnościami ułatwiały funkcjonowanie na rynku pracy.
Pod Redakcją: Barbara Kochańska- Mierzejewska, Senior Manager Obszaru Payroll w warszawskim biurze rachunkowym MDDP Outsourcing.