Rada Ministrów przyjęła 15 lipca 2025 roku projekt ustawy (nr UDER42), która ma na celu zniesienie obowiązku przechowywania przez płatników składek dokumentów zgłoszeniowych do ZUS w postaci papierowej, poprzez uchylenie w art. 36 ust. 8 ustawy systemowej. Jest to kolejny z projektów deregulacyjnych, które mają zmniejszyć liczbę obowiązków prawnych i administracyjnych, ciążących na przedsiębiorcach.
W obecnym stanie prawnym, zgodnie z art. 36 ust. 8 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej u.s.u.s.), w przypadku przekazywania do ZUS zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych w postaci dokumentu elektronicznego, płatnik ma dodatkowo obowiązek przechowywania przez okres 5 lat zgłoszenia w postaci dokumentu pisemnego z własnoręcznym podpisem osoby zgłaszanej. Mowa tu o formularzach ZUS ZUA, ZUS ZZA, ZUS ZCNA, czy ZUS ZWUA. Dokumenty te nie są częścią akt osobowych, zatem ustawodawca wymaga, aby płatnik składek przechowywał je w oddzielnym zbiorze dokumentacji pracowniczej.
Jak głosi uzasadnienie do projektu omawianej ustawy, obowiązek przechowywania wskazanej wyżej dokumentacji jest postrzegany przez przedsiębiorców jako nadmiarowy. Autorzy projektu twierdzą, że dodatkowa archiwizacja jest w tym przypadku zbędna, ponieważ zarówno ZUS, jak i podmiot zgłaszający, za pośrednictwem systemu Płatnik lub eZUS, w łatwy sposób mogą dotrzeć do dokumentów zgłoszeniowych w postaci elektronicznej. Z przedsiębiorcami zgadza się ZUS, który potwierdził, że likwidacja obowiązku nie wpłynie negatywnie na realizację zadań Zakładu.
Ustawa uchylająca art. 36 ust. 8 u.s.u.s. ma wejść w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia. Bieżący etap prac na nowelizacją można sprawdzić w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.
Projekt ustawy zakłada, że płatnik składek, który na dzień przed dniem wejścia w życie ustawy uchylającej był zobowiązany do przechowywania zgłoszenia w postaci dokumentu pisemnego, z dniem wejścia w życie ustawy zostanie z tego obowiązku zwolniony.
To dobry krok w stronę racjonalizacji biurokratycznych wymogów ciążących na przedsiębiorcach.
Autorka: Martyna Ścierska, Ekspert ds. kadr i płac w MDDP Outsourcing Polska – Katowice