Kapitały własne ujmuje się w księgach rachunkowych z podziałem na ich rodzaje i według zasad określonych przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy o utworzeniu jednostki. Kapitał zakładowy spółek kapitałowych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, towarzystw reasekuracji wzajemnej, fundusz udziałowy spółdzielni wykazuje się w wysokości określonej w umowie lub statucie i wpisanej w rejestrze sądowym. Zadeklarowane, lecz niewniesione wkłady kapitałowe ujmuje się jako należne wkłady na poczet kapitału.
Ustawa nakłada na jednostki obowiązek przeprowadzenia na dzień bilansowy inwentaryzacji wszystkich składników aktywów i pasywów. Inwentaryzację kapitału zakładowego przeprowadza się metodą weryfikacji, tj. poprzez porównanie danych zawartych w księgach rachun- kowych z danymi wynikającymi z od- powiednich dokumentów, w szczególności z:
Regulacje te zawarte są w art. 26 ust. 1 pkt 3 uor.
W stosunku do spółek kapitałowych zasady tworzenia kapitału zakładowego zdefiniowane są w kodeksie spółek handlowych. I tak kapitał zakładowy w spółce z o.o. tworzony jest obowiązkowo w wysokości określonej w umowie spółki. Kapitał ten powinien wynosić co najmniej 5 tysięcy złotych, co wynika z art. 154 kodeksu spółek handlowych. Kapitał ten dzieli się na udziały, których wartość nominalna nie może być niższa niż 50 zł.
Z kolei w spółce akcyjnej kapitał zakładowy powinien wynosić co najmniej 100 tysięcy złotych (art. 308 k.s.h.). Tworzony jest obligatoryjnie i dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej. Wysokość kapitału zakładowego powinna być określona w statucie spółki.
W ustawowym układzie bilansu kwota kapitału zakładowego prezentowana jest w pozycji pasywów A. Kapitał (fundusz) własny, I. Kapitał (fundusz) podstawowy. W zakresie informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego należy ujawnić dane o strukturze własności kapitału podstawowego oraz liczbie i wartości nominalnej subskrybowanych akcji, w tym uprzywilejowanych.
Agnieszka Bojar
Accounting Manager w MDDP Outsourcing w Warszawie