Kradzież towaru a podatek VAT i CIT

Czy sprzedaż towarów, które trafiły do oszusta należy opodatkować podatkiem dochodowym i podatkiem od towarów i usług? Na to pytanie odpowiada Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w dwóch interpretacjach indywidualnych: interpretacji z 16 grudnia 2022 r. sygn. 0111-KDWB.4010.81.2022.2.AW oraz interpretacji z 18 listopada 2022 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.508.2022.1.RM.

O obie interpretacje wystąpiła spółka, która padła ofiarą oszustwa. Osoba podająca się za pracownika jednej z istniejących francuskich spółek zamówiła u podatnika towary. Klient został pozytywnie zweryfikowany m.in. w bazie VIES. Towar został dostarczony do magazynu na wskazany adres jednak na miejscu okazało się, że nikt z magazynierów nie został poinformowany o takiej dostawie. W związku z tym transport został przekierowany do magazynu w Niemczech.

Cała transakcja wydawała się być standardową transakcją kupna i sprzedaży. Podatnik posiadał dokumenty transportowe CMR. Dopiero w momencie kiedy nie otrzymał zapłaty za dostarczone produkty skontaktował się z firmą na którą wystawił fakturę sprzedaży. Okazało się, że u kontrahenta nikt nie wie o takiej dostawie, żaden z pracowników nie składał zamówienia, a osoby kontaktujące się z polskim podmiotem nie pracują w spółce.

Polska spółka zawiadomiła o całej sprawie prokuraturę, jednak pozostała kwestia opodatkowania transakcji podatkiem dochodowym i podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy o CIT za przychody uznaje się również przychody należne nawet jeśli nie zostały jeszcze otrzymane. Jednak Dyrektor KIS stwierdził, że w tym przypadku sprzedaż nie będzie stanowiła przychodu podatnika. Mimo wystawionej faktury nie doszło do sprzedaży. Towar odebrał oszust, a więc doszło do kradzieży.

Mniej korzystną dla podatnika interpretację wydał Dyrektor KIS w sprawie opodatkowania transakcji podatkiem od towarów i usług. W interpretacji stwierdzono, że na gruncie podatku od towarów i usług doszło do wywozu towaru z Polski na terytorium innego państwa członkowskiego, a więc doszło do wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru. Dyrektor nie zgodził się ze spółką, że nie doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jako właściciel. Swoją decyzję argumentował faktem, że dostawa została zrealizowana na wskazany adres, towary zostały rozładowane, podpisano dokumenty CMR. To, że podatnik padł prawdopodobnie ofiarą oszustwa okazało się dopiero w momencie, kiedy nie otrzymał zapłaty czyli po dokonaniu transakcji i po tym jak towary zostały przemieszczone z Polski na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Dyrektor KIS stwierdził ponadto, że spółka nie ma prawa do zastosowania stawki 0% w przypadku tej dostawy, ponieważ nie zostały spełnione wszystkie warunki z art. 42 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o VAT. Przede wszystkim odbiorca towaru nie posiada ważnego numeru dla transakcji wewnątrzwspólnotowych. Zgodnie z przepisami ustawy o VAT, jeśli nie zostały spełnione warunki określone w art. 42 ust. 1, podatnik ma obowiązek opodatkować taką transakcję krajową stawką VAT.

Zdaniem fiskusa podatnik ma natomiast prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych w związku z wytworzeniem towarów, które były przedmiotem oszustwa.

Aneta Żelisko
Starszy Specjalista ds. VAT