Blog

Nowe stawki VAT na żywność, paliwo, energię elektryczną i gaz ziemny od 2023 roku

21.12.2022
Nowe stawki VAT

W ramach przepisów Ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, tzw. tarcza antyinflacyjna została przedłużona do końca 2022 roku. Oznacza to utrzymanie obecnych stawek VAT na preferencyjnym poziomie do końca grudnia. Jak natomiast będą się kształtowały nowe stawki VAT od 2023 roku?

Obniżone stawki VAT

Dzięki wprowadzonym przez rząd mechanizmom obrony przed inflacją, nowe stawki VAT zostały obniżone do:

  • 0% z wcześniejszych 5% na podstawowe produkty spożywcze;
  • 0% z wcześniejszych 8% na nawozy, środki ochrony roślin i inne wspomagające produkcję rolniczą;
  • 0% z wcześniejszych 23% (od 01.02.2022r. 8 %) na gaz ziemny;
  • 5% z wcześniejszych 23% (od 01.02.2022r. 8%)  na energię elektryczną i cieplną;
  • 8% z wcześniejszych 23% na paliwa silnikowe.

Nowe stawki VAT od stycznia 2023 – prace legislacyjne

Według zapewnień Premiera Mateusza Morawieckiego, będzie on wszelkimi dostępnymi środkami zwalczał galopującą inflację, wspomagając gospodarstwa domowe, małe i średnie firmy, szkoły, a także szpitale poprzez utrzymanie cen na podobnym szczeblu. Jak twierdzi: „Tak długo, jak się da i nie będzie gwałtownego sprzeciwu Komisji Europejskiej, utrzymamy zerowe stawki VAT na żywność (…) Z tarczy antyinflacyjnej nie rezygnujemy, a jedynie przyjmie ona nową formę – ze względu na brak zgody na nią ze strony KE”. (PAP)

Na podstawie odbytych prac legislacyjnych Minister Finansów Magdalena Rzeczkowska podpisała ratyfikowane w dniu 2 grudnia rozporządzenie w sprawie obniżonych stawek podatku VAT w roku 2023. Na jego podstawie zachowana zostanie zerowa stawka VAT dla podstawowych produktów spożywczych oraz ośmioprocentowa dla niektórych środków związanych z produkcją rolną.

Szczegóły nowych stawek VAT:

  • Na mocy §8 obniżona 0% stawka będzie miała zastosowanie dla towarów spożywczych wymienionych w pozycjach 1−18 załącznika nr 10 do ustawy, innych niż klasyfikowanych w PKWiU 56 (usługi związane z wyżywieniem), m. in. mięso i podroby jadalne, ryby, przetwory z mięsa i ryb, produkty mleczarskie, warzywa, owoce i  orzechy jadalne, przetwory z warzyw i owoców, zboża, przetwory ze zbóż, nasiona i owoce oleiste, tłuszcze złożone z produktów roślinnych lub zwierzęcych (miksy), zupy i buliony oraz preparaty do nich.
  • Z kolei §12 zagwarantuje do 31.12.2024 stawkę 8% podatku dla wyszczególnionych w tym dokumencie nawozów (m.in. niektórych środków poprawiających właściwości gleby, podłoży do upraw, produktów nawozowych mieszanych składających się wyłącznie z nawozu i środka wapnującego, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1009, nawozowych produktów mikrobiologicznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 10a ustawy o nawozach i nawożeniu, wpisanych do wykazu nawozowych produktów mikrobiologicznych).

Potrzeby budżetowe a zmiany stawek VAT na paliwo, gaz ziemny i energię elektryczną

Od 1 stycznia 2023 obecnych preferencyjnych stawek podatku od towaru i usług nie zastosujemy w odniesieniu do energii elektrycznej, gazu oraz paliwa, oznacza to nowe stawki VAT za powyższe produkty od stycznia.

Wicepremier i Minister Aktywów Państwowych Jacek Sasin zapowiedział ich podniesienie, jednak nie została do tej pory zaprezentowana informacja o obowiązującej od następnego roku określonej stawce.

Powrót do podatku oprocentowanego stawką 23% jest jednak dyskusyjny. Rząd argumentuje konieczność nałożenia tej podwyżki naciskami Brukseli, tj. brakiem zgody na utrzymanie dotychczas obniżonych stawek, a ponadto zapowiedziami kar za niewycofanie się z obowiązujących obecnie preferencji. Natomiast z perspektywy art. 98 unijnej dyrektywy podatku VAT, stanowiącym o warunkowo minimalnym 5 procentowym progu, który musi zostać dotrzymany dla nośników energii, pozostawia on dla państw członkowskich pewien zakres do samodzielnego ustalenia.

Brak jednoznacznej decyzji polskiego rządu w sprawie konkretnej stawki na wymienione artykuły może wynikać z kontynuowanych analiz dopracowania budżetu, a także prowadzonych konsultacji z przedstawicielami UE. Nieuchronny jest jednak wzrost stawki VAT na ww. artykuły w nowym roku, gdyż przedstawiciele polskich władz w swoich wypowiedziach niewątpliwie przychylają się do przedstawionego stanowiska.

Autor: Joanna Kopera, Księgowa, Biuro Rachunkowe MDDP Outsourcing.

Źródło:

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 grudnia 2022 r. w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług w roku 2023.

Ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw1).

Załącznik nr 10. Wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 5%,  w: Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług.

Dyrektywa 2006/112/WE RADY z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiające przepisy dotyczące udostępniania na rynku produktów nawozowych UE, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 i (WE) nr 1107/2009 oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 2003/2003.