pl en
Blog

Podatek cukrowy

30.01.2023
Podatek cukrowy

Podatek cukrowy to opłata od napojów z dodatkiem substancji o właściwościach słodzących oraz kofeiny lub tauryny. W Polsce opłata cukrowa została wprowadzona na mocy ustawy z 14 lutego 2020 i obowiązuje od 1 stycznia 2021.

Wysokość opłaty cukrowej jest zależna od zawartości cukru lub innych substancji słodzących w produkcie.

Celem wprowadzenia podatku cukrowego było ograniczenie spożycia cukru, a wyższe ceny miały zniechęcić konsumentów do zakupów, a producentów zachęcić do stosowania mniejszych ilości cukru.

Podatek cukrowy od napojów

Opłacie cukrowej podlega wprowadzanie na rynek krajowy napojów z dodatkiem:

  1. cukrów będących monosacharydami lub disacharydami oraz środków spożywczych zawierających te substancje oraz substancji słodzących,
  2. substancji słodzących, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 (na przykład ksylitol, sorbitol, aspartam),
  3. kofeiny lub tauryny.

Czym są napoje?

Napojem może być produkt nie będący sokiem lub nektarem.

Pamiętaj!

  • Soki otrzymujemy z jadalnych części zdrowych dojrzałych surowców. Stanowią świetną alternatywę dla owoców i warzyw.  Ich skład jest zbliżony do składu świeżych warzyw i owoców, z których zostały wytworzone. Zgodnie z obowiązującym prawem do soków owocowych zabronione jest dodawanie cukru, substancji słodzących, barwników, konserwantów.
  • Nektary to produkty wytworzone z rozcieńczonego wodą soku, z dodatkiem lub bez dodatku cukru lub miodu. Minimalna zawartość soku w nektarze jest ściśle określona przepisami i zależy od owoców, z których otrzymany jest produkt końcowy.

W napoju zawartość surowca (np. owocu) może być śladowa lub może nie być go wcale. Woda, cukier, aromat i barwnik to stała baza wielu napojów, ale nie wszystkich. Są też napoje zbliżone składem do soków czy nektarów, gdy np. do soku owocowego doda się substancje konserwujące, wtedy taki sok określa się mianem napoju.

Napoje są to produkty ujęte w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w klasach 10.32, czyli soki z owoców i warzyw i 10.89 pozostałe artykuły spożywcze, gdzie indziej niesklasyfikowane oraz w dziale 11 PKWIU napoje.

W składzie napojów ma znaleźć się co najmniej jedna z substancji wskazanych w ustawie to jest: cukier, substancje słodzące, kofeina, tauryna (na przykład są to napoje gazowane i niegazowane, nektary, soki, napoje energetyzujące, napoje izotoniczne, wody smakowe) – z wyłączeniem substancji występujących w nich naturalnie. Przy czym przez substancje występujące naturalnie rozumiemy te substancje, które nie zostały dodane do produktu dodatkowo.

Wyłączenia dotyczące napojów

Opłacie cukrowej nie będzie podlegało wprowadzenia na rynek krajowy napojów stanowiących:

  1. wyroby medyczne w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych,
  2. suplementy diety w rozumieniu art. 3 ust. 3 pkt 39 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia;
  3. żywność specjalnego przeznaczenia medycznego, preparatami do początkowego żywienia niemowląt, preparatami do dalszego żywienia niemowląt;
  4. wyroby akcyzowe, czyli napoje alkoholowe;
  5. napoje, w których udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu surowcowego oraz zawartość cukrów jest mniejsza lub równa 5 g w przeliczeniu na 100 ml napoju (tj. napojów, które spełniają oba te warunki jednocześnie – zawartość soku oraz cukrów);
  6. roztwory węglowodanowo-elektrolitowymi, czyli powszechnie nazywane napoje izotoniczne, w których zawartość cukrów jest mniejsza lub równa 5 g w przeliczeniu na 100 ml napoju;
  7. wyroby, w których na pierwszym miejscu w wykazie składników znajduje się mleko albo jego przetwory, niezależnie od ich sklasyfikowania w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (mleko, jogurty, maślanki, kefiry, mleko zsiadłe itd.).

Kto zapłaci podatek cukrowy?

Obowiązek zapłaty opłaty cukrowej ciąży na osobie fizycznej, osobie prawnej oraz jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej będącej:

  • podmiotem sprzedającym napoje do punktów sprzedaży detalicznej,
  • podmiotem prowadzącym sprzedaż detaliczną napojów w przypadku producenta, podmiotu nabywającego napoje w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub importera napoju,
  • zamawiającym, w przypadku gdy skład napoju objętego opłatą stanowi element umowy zawartej przez producenta a dotyczącej produkcji tego napoju dla zamawiającego (obowiązek zapłaty ciąży na zamawiającym).

Jeżeli sprzedajesz lub wprowadzasz na rynek napoje, od których opłata została już zapłacona wcześniej, nie musisz wykazywać tych napojów w informacji i płacić od nich opłaty.

Uwaga! Jeżeli sprzedajesz napoje objęte opłatą kontrahentowi, który prowadzi jednocześnie sprzedaż detaliczną i hurtową, jesteś zobowiązany odprowadzić opłatę od wszystkich napojów sprzedanych temu kontrahentowi.

Ciekawostki:

  1. Podatek cukrowy formalnie podatkiem nie jest, dlatego, że mam zasilić NFZ w ponad 96% i tylko 3,5 budżet Państwa. Państwo dba o zdrowie Polaków 😊

Wysokość opłaty cukrowej

Wysokość opłaty jest uzależniona od dwóch wartości:

  1. OPŁATA STAŁA 0,50 zł za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 ml napoju, lub za zawartość w jakiejkolwiek ilości co najmniej jednej substancji słodzącej,
  2. OPŁATA ZMIENNA 0,05 zł za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju – w przeliczeniu na litr napoju.

Opłatą dodatkową będą obciążone napoje zawierające dodatek kofeiny lub tauryny, opłata ta wynosi  0,10 zł w przeliczeniu na litr napoju.

Jeżeli napój będzie zawierał kilka substancji łącznie np. cukier, substancję słodzą oraz taurynę – opłaty te będą się sumowały, lecz ich maksymalna wartość będzie wynosić 1,20 zł w przeliczeniu na litr napoju.

Do obliczenia opłaty zawartość cukrów w 100 ml napoju jest zaokrąglana w górę do pełnego grama.

Obniżona opłata cukrowa

Niższa opłata obejmuje napoje zawierające powyżej 5g cukrów w 100 ml:

  • gdy udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu surowcowego, lub
  • są to napoje będące napojami izotonicznymi – zawierające powyżej 5 g cukrów w 100 ml napoju.

Opłata dotycząca tych produktów wynosić będzie wtedy wyłącznie 0,05 zł za każdy gram cukru powyżej 5g w 100 ml napoju. Czyli na te napoje będzie nakładana tylko część zmienna opłaty.

Obowiązki podatnika

Obowiązek zapłaty opłaty powstaje z dniem wprowadzenia napoju na rynek. Należy to rozumieć przez sprzedaż napojów przez podmiot obowiązany do zapłaty czyli do pierwszego punktu w którym prowadzona jest sprzedaż detaliczna.

Termin uiszczenia opłaty upływa 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego ta opłata dotyczy.

Opłatę należy przekazać na rachunek właściwy naczelnika urzędu skarbowego. Właściwość ustala się na postawie adresu zamieszania lub adresu siedziby podmiotu obowiązanego do dokonywania opłaty cukrowej.

W sytuacji gdy nieterminowo zapłacimy opłatę – naczelnik urzędu skarbowego w drodze decyzji może ustalić dodatkową opłatę w wysokości 50% kwoty należnej opłaty.

Deklaracja składana jest na formularzu CUK-1

Informacja powinna zawierać:

  • okres, za który jest składana,
  • miejsce składania informacji – nazwę właściwego urzędu skarbowego,
  • cel składania informacji: a) złożenie informacji, b) korekta informacji,
  • dane podmiotu obowiązanego do zapłaty opłaty: a) nazwę (firmę) albo imię i nazwisko, b) NIP, c) imię i nazwisko, numer telefonu lub adres poczty elektronicznej osoby wskazanej do kontaktu,
  • właściwie ustaloną kwotę opłaty,
  • kwotę opłaty do zapłaty,
  • informacje o opłacie:
  • łączną kwotę opłaty,
  • kwotę opłaty za poszczególne napoje,
  • liczbę litrów napojów sprzedanych w danym okresie – w podziale na poszczególne napoje wraz z informacją o dodatku w składzie kofeiny lub tauryny, lub substancji słodzących oraz o zawartości cukrów w 100 ml napoju,
  • numery faktur, daty ich wystawienia, odpowiednio NIP dostawcy albo nabywcy oraz numery partii towaru, jeżeli nie są zawarte na fakturze,
  • datę i podpis podmiotu zobowiązanego do zapłaty opłaty lub osoby przez niego upoważnionej,
  • pouczenie, że informacja stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego.

Autor: Bożena Wodarska, Manager obszaru Księgowości w MDDP Outsourcing.

Źródła:

https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00252

Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym

podatki