Podatki 2023 - MF ureguluje przekazywanie środków w grupie VAT
W ostatnim czasie Ministerstwo Finansów zapowiedziało szereg zmian w regulacjach podatkowych. W przypadku grup VAT przepisy będą pozwalać na przekazywanie środków między rachunkami VAT członka grupy i rachunkiem VAT przedstawiciela grupy VAT, który jest odpowiedzialny za rozliczenia z organem podatkowym. Przekazywanie środków w grupie VAT ma być uregulowane od 2023 r.
Odpowiednie zmiany mają zostać wprowadzone nowelizacją w ramach pakietu Slim VAT 3. Nowe przepisy powinny wejść w życie z początkiem 2023 r.
Czym jest grupa VAT
Zgodnie z nową definicją ustawową, grupa VAT to grupa podmiotów powiązana łącznie:
- finansowo,
- ekonomicznie,
- organizacyjnie,
oraz zarejestrowana jako podatnik VAT zgodnie z art. 15a ust. 3, ust. 4 i ust. 5 ustawy o VAT.
Istnienie powiazań: finansowych, ekonomicznych i organizacyjnych pomiędzy członkami grupy VAT musi być spełnione nieprzerwanie przez okres w jakim grupa posiada status podatnika.
Powiązanie finansowe
Podatników uważa się za powiązanych finansowo, jeżeli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio:
- ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym, lub
- ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających,
- albo ponad 50% prawa do udziału w zysku,
każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy VAT – zgodnie z art. 15a ust. 3 ustawy o VAT.
Powiązania ekonomiczne
Podatników uważa się za powiązanych ekonomicznie zgodnie z art. 15a ust. 4 ustawy o VAT, jeżeli:
- przedmiot głównej działalności ma taki sam charakter (ten sam numer PKD), lub
- rodzaje działalności prowadzonej uzupełniają się i są współzależne, lub
- prowadzą działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT.
Powiązania organizacyjne
Podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie zgodnie z art. 15a ust. 5 ustawy o VAT, jeżeli:
- znajdują się pod wspólnym kierownictwem: prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, lub
- organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.
Jak założyć grupę VAT
Utworzenie grupy VAT związane jest z dokonaniem dwóch czynności:
- zawarciem umowy grupy VAT pomiędzy członkami wchodzącymi w jej skład;
- dokonaniem zgłoszenia rejestracyjnego grupy VAT na formularzu VAT-R.
Umowa grupy VAT tworzona jest na piśmie i nie wymaga potwierdzenia notarialnego. Ważne jest, że podmiot wchodzący w skład grupy VAT może przynależeć do jednej grupy, natomiast grupa VAT nie może wchodzić w skład innej grupy VAT.
Kto może tworzyć Grupę VAT
Grupę VAT mogą utworzyć podatnicy:
- posiadający siedzibę na terytorium kraju, lub
- nieposiadający siedziby na terytorium kraju, w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.
Kto nie może natomiast być członkiem Grupy VAT? Zgodnie z przepisami, są to podmioty zagraniczne, posiadające w Polsce:
- jedynie rejestrację na potrzeby VAT,
- stałe miejsce prowadzenia działalności (niebędące oddziałem).
Co musi zawierać umowa na grupę VAT
Poprawnie skonstruowana umowa na grupę VAT koniecznie musi zawierać:
- nazwę grupy VAT z dodatkowym oznaczeniem „grupa VAT” lub „GV”,
- dane identyfikacyjne podatników tworzących grupę VAT, w tym dane dotyczące oddziału w przypadku podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju i wysokość kapitału zakładowego każdego z tych podatników,
- wskazanie przedstawiciela grupy VAT wyłonionego z członków grupy VAT, na podstawie tego wyboru będzie ustalona właściwość urzędu skarbowego,
- dane identyfikacyjne udziałowców (akcjonariuszy) i wysokość ich udziału w kapitale zakładowym podatników tworzących grupę VAT, posiadających ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym tych podatników,
- wskazanie okresu, na jaki grupa VAT została utworzona, grupa VAT może być utworzona na dowolny okres nie krótszy niż 3 lata.
Przekazywanie środków w grupie VAT
Podmioty wchodzące w skład grupy VAT tracą status podatników VAT, poniewąż rozliczenie VAT odbywa się tylko i wyłączenie w ramach grupy VAT.
Utworzenie grupy VAT ma stanowić uproszczenie dla rozliczeń miedzy wzajemnymi świadczeniami na rzecz jej członków. Obejmuje to również przekazywanie środków w grupie VAT.
Podmioty wchodzące w skład grupy VAT nie muszą wystawiać faktur sprzedaży. Mogą się rozliczać na podstawie not księgowych. Zgodnie z art. 8c ust. 1 ustawy o VAT dostawa towarów i świadczenie usług pomiędzy członkami grupy VAT nie podlega opodatkowaniu. Przestaje również obowiązywać konieczność stosowania mechanizmu podzielonej płatności czy weryfikacja kontrahenta w wykazie podatników.
Najważniejszą korzyścią tego rozwiązania jest możliwości elastycznego zarządzania podatkiem naliczonym. Podmiot, który miał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym musiał oczekiwać na zwrot VAT standardowo do 60 dni. Teraz jeżeli podmiot będzie w grupie VAT i grupa jako całość wykaże nadwyżkę podatku należnego nad naliczonym, to wówczas ten podatek wykazywany wcześniej jako VAT do zwrotu będzie „na bieżąco” uwzględniany w rozliczeniach grupy.
W ramach grupy VAT odpowiedzialnym za zapłatę należnych podatków do urzędu skarbowego jest przedstawiciel grupy. Wprowadzenie zmian przewidzianych w projekcie ustawy z dnia 4 sierpnia 2022 r., umożliwi przepływ środków z rachunków VAT poszczególnych członków grupy na rachunek jej przedstawiciela. Resort finansów wprowadzi nowy tytuł do uznania rachunku VAT, a jednocześnie będzie wiązać się to z dodaniem nowego tytułu do obciążenia rachunku VAT. Jest to nowy element, który skłąda się na przekazywanie środków w grupie VAT.
Opodatkowanie w grupie VAT:
- Dostawa towarów i świadczenie usług dokonane pomiędzy członkami tej samej Grupy VAT nie podlegają opodatkowaniu, zgodnie z art. 8c ust. 1 ustawy o VAT.
- Dostawa towarów i świadczenie usług dokonane przez członka Grupy VAT na rzecz podmiotu spoza tej grupy uważa się za dokonane przez tę grupę.
- Dostawę towarów i świadczenie usług dokonane na rzecz członka Grupy VAT przez podmiot spoza tej Grupy VAT uważa się za dokonane na rzecz tej Grupy VAT.
Obowiązki członków grupy VAT
Członkowie grupy VAT mają obowiązek prowadzenia osobnej ewidencji transakcji dokonywanej pomiędzy sobą w formie elektronicznej. Taką ewidencję należy przesyłać do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
W okresie od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 30 czerwca 2023 r. członkowie grupy VAT mają obowiązek prowadzenie odrębnej ewidencji dokonywanych transakcji pomiędzy sobą w formie elektronicznej. Należy ją przekazywać na wezwanie organu podatkowego w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania.
W ramach ewidencji muszą być wykazywane dane takie jak:
- nazwa i NIP nabywcy,
- data dokonania i zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi,
- nazwa (rodzaj) towaru lub usługi,
- miara i ilość (liczba) dostarczonych towarów luz zakres wykonywanych usług,
- kwota należności ogółem.
Powstanie grupy VAT ograniczy składanie plików JPK_VAT. Za pierwszy okres rozliczeniowy zgodnie z art. 8d ust. 1 ustawy o VAT uwzględnia się ewentualne nadwyżki podatku VAT naliczonego nad należnym, które wykazywane były przez członków grupy w indywidualnych plikach.
Po dokonaniu rejestracji grupy VAT będzie ona widoczna na białej liście podatników VAT. Dzięki temu podmioty tworzące grupę VAT nie muszą dodatkowo zgłaszać nowych rachunków bankowych na tzw. „białą listę”.
Odpowiednie zmiany mają zostać wprowadzone nowelizacją w ramach pakietu Slim VAT 3, a nowe przepisy powinny wejść w życie z początkiem 2023 r.
Autor: Bożena Wodarska, Manager obszaru Księgowości w biurze rachunkowym MDDP Outsourcing.
Źródła:
