Puste faktury a odliczenie VAT

Faktura to dokument, który potwierdza dokonanie sprzedaży towarów bądź wykonanie usług. Jednocześnie jest podstawą do odliczenia podatku VAT przez nabywcę pod warunkiem, że została prawidłowo i rzetelnie wystawiona.

Pusta faktura to dokument, który nie odzwierciedla rzeczywistego zdarzenia (dokumentuje dostawę towarów czy świadczenie usługi, których nigdy nie było) albo pochodzi od podmiotu nieistniejącego.

Kwestię, którą należy wziąć pod uwagę dla celów VAT jest to czy mamy do czynienia z dokumentem niewadliwym czy jednak z pustą fakturą? Podmiot, który otrzymał pustą fakturę nie posiada prawa do odliczenia podatku VAT zgodnie z art. 88 ustawy o VAT:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

a) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,

b) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

c) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności;

Jednocześnie należy podkreślić, że w przypadku wystawienia faktury, która ma charakter pustej faktury sprzedawca zobowiązany jest do odprowadzenia podatku VAT do US z takiego dokumentu zgodnie z art. 108 ust. 1 ustawy o VAT:

W przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Sprzedawca zobowiązany jest do zapłaty tego podatku ale nabywca nie posiada prawa do jego odliczenia. W sytuacji kiedy nastąpi odliczenie podatku VAT z pustej faktury i zostanie to stwierdzone przez organ podatkowy nabywcy grozi sankcja podatkowa w wysokości 100% z powodu nierzetelnego rozliczenia podatku VAT  i tym samym zaniżenia zobowiązania podatkowego lub zawyżenia kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.

Wzorowym i zalecanym podejściem będzie sytuacja kiedy to każda faktura zawiera specyfikację/załącznik, które poświadczają dokonaną sprzedaż towarów czy też wykonanie usług. W przypadku otrzymania faktury korygującej do pustej faktury, należy ją wykazać w miesiącu, w którym ujęto dokument pierwotny.

Justyna Nyc
MDDP Outsourcing w Warszawie