Ulga na złe długi- zmiany po SLIM VAT 2

Większość podatników nie uzależnia momentu ujęcia faktury do podatku VAT od momentu zapłaty faktury, gdyż nie rozlicza się metodą kasową. Co w przypadku, gdy kontrahent nie rozlicza się z nami terminowo? Czy jest możliwość odzyskania kwoty VAT od nierzetelnego klienta?

Czym jest ulga na złe długi?

Ustawa o VAT art. 89a daje możliwość skorygowania podstawy opodatkowania oraz podatku należnego o kwotę należności których nieściągalność została uprawdopodobniona. Aby należność mogła zostać uznana za nieściągalną musi minąć 90 dni od terminu jej płatności określonego w umowie lub terminu wyznaczonego na fakturze.

Co ważne- w przypadku, gdy wstrzymanie płatności zostało uzgodnione pomiędzy kontrahentami i wynika z zapisów w umowie np. gwarancji – artykuł 89a oraz 89b nie mają zastosowania.

Kto i kiedy może ją stosować?

Każdy sprzedawca dobrowolnie może skorzystać z ulgi na złe długi, jedynak nie do każdej transakcji. Do tej pory dostawa towarów lub świadczenie usług, musiały być dokonane na rzecz podatnika niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji. Dodatkowo dłużnik musiał być podatnikiem VAT czynnym, a od wystawienia faktury nie mogły upłynąć 2 lata.

Zatem, jeśli sprzedaliśmy towary lub usługi przedsiębiorcy, który od transakcji do uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności przestał być czynnym podatnikiem VAT lub też ogłosił upadłość, likwidację lub restrukturyzację to VAT od takiej faktury był nie do odzyskania.

O ile dla sprzedawcy korzystanie z tego przepisu było dobrowolne, tak dla dłużnika zgodnie z art. 89b korekta taka jest obowiązkowa pod warunkiem, że był czynnym podatnikiem VAT oraz nie był w trakcie postępowania upadłościowego, restrukturyzacyjnego lub likwidacji. Była to korzystna sytuacja dla dłużnika która nie nakładała dodatkowych obciążeń spółkom u schyłku działalności.

Co się zmieniło?

Jako pokłosie wyroku TSUE z 15 października 2020r., który ogłosił sprzeczność przepisów unijnych z krajowymi, uzależniających możliwość skorzystania z ulgi na złe długi od statusu dłużnika. Regulacja ta pomogła uszczelnić system podatkowy, który dawał możliwość wyłudzenia VAT. Było to możliwe poprzez odliczenie podatku VAT, ogłoszenie likwidacji, restrukturyzacji bądź postępowania upadłościowego, a następnie brak obowiązku zwrócenia podatku VAT z nieopłaconych faktur.

Zmiany znoszące ten warunek w ustawie VAT weszły w życie w pakiecie SLIM VAT2.

Możliwość skorzystania z art. 89a oraz obowiązek skorzystania z art. 89b, teraz są niezależne od statusu spółki przez okres 3 lat od daty wystawienia faktury. Zmiany dotyczą transakcji, których uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności powstało po 01.10.2021.

Autor: Elżbieta Stefaniak, Specjalista ds. VAT w MDDP Outsourcing.