Skarbówka nie może żądać od podatnika informacji na temat umów z kontrahentem, do których sama ma dostęp w toku kontroli prowadzonej u tego kontrahenta – orzekł NSA.
Zgodnie z artykułem 45 Ustawy o KAS, organy Krajowej Administracji Skarbowej w celu realizacji ustawowych zadań, mogą występować do firm – na podstawie wydanego postanowienia – o udostępnienie nieodpłatnie niezbędnych dokumentów i informacji, w określonym terminie i formie. W uzasadnieniu postanowienia, organ musi wykazać jednak okoliczności, z których wynika konieczność pozyskania żadnych informacji. Ale uwaga – organ nie może żądać dokumentów i informacji, do których ma dostęp.
Spór związany z uprawnieniami KAS dotyczył jednej ze spółek świadczącej usługi wynajmu lokali w galerii handlowej. W postanowieniu z 2019 r. naczelnik urzędu skarbowego zażądał m.in. kopii umowy zawartej z jednym z kontrahentów wraz z aneksami oraz schematami wynajmowanych pomieszczeń, przesłania przykładowej umowy najmu bez danych najemcy, a także szczegółowych informacji, czy np. czy w określonym terminie dysponowała wolnymi lokalami, ile wynosił czynsz, czy jest wymagana kaucja lub czy istnieje możliwość podnajmu. W uzasadnieniu postanowienia naczelnik urzędu stwierdził, że uzyskanie tych danych jest z związane z kontrolą innego podmiotu, ale nie podał jego nazwy. Spółka złożyła skargę do WSA, wskazując naruszenie przez naczelnika urzędu skarbowego wspomnianego art. 45 ust. 1, 2 i 3. WSA oddaliło skargę, twierdząc, że urząd skarbowy ma rację, bowiem spełnił warunki z art. 45 ustawy o KAS, a więc spółka miała obowiązek przekazać informacje konieczne do prawidłowego rozstrzygnięcia kontroli, a spółka nie musi wiedzieć, jakiego konkretnie podmiotu ona dotyczy. Spółka nie zgodziła się z tym stanowiskiem i wniosła skargę kasacyjną. NSA wydał orzeczenie dnia 11 stycznia 2023 r. (sygn. akt II FSK 1243/22), w którym stwierdził, że to spółka miała rację, ponieważ art. 45 ust. 2 ustawy o KAS wyraźnie wskazuje, że organ nie może żądać tych dokumentów, które może pozyskać we własnym zakresie (np. bezpośrednio od kontrolowanego podmiotu), a jeśli nie może tego zrobić, to powinien był wykazać to w uzasadnieniu postanowienia, czego ostatecznie nie zrobił.