Kwoty pośrednio związane z działalnością kompensuje się wyjątkowo

Kwoty pośrednio związane z działalnością kompensuje się wyjątkowo.

W przypadku sprzedaży środków trwałych w rachunku zysków i strat prezentuje się wynik z transakcji, w jednej pozycji

Ustawa o rachunkowości (dalej: uor) zawiera otwarty katalog pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych. Należy przez nie rozumieć przychody i koszty, które są w sposób pośredni związane z działalnością operacyjną jednostki, czyli nie wynikają one w sposób bezpośredni z podstawowej działalności firmy (art. 3 ust. 1 pkt 32 uor).

Zalicza się do nich w szczególności przychody i koszty związane z:

a) działalnością socjalną,

b) zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, a także nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji,

c) utrzymywaniem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji, w tym także z aktualizacją wartości tych inwestycji, jak również z ich przekwalifikowaniem odpowiednio do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli do wyceny inwestycji przyjęto cenę rynkową bądź inaczej określoną wartość godziwą,

d) odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych, z wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym, nieobciążających kosztów,

e) z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi,

f) odpisami aktualizującymi wartość aktywów i ich korektami, z wyjątkiem odpisów obciążających koszty finansowe,

g) odszkodowaniami i karami,

h) przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych.

Ustawa o rachunkowości wprowadza zasadę zakazu kompensat (art. 7 ust. 3).Wartość poszczególnych składników aktywów i pasywów, przychodów i związanych z nimi kosztów, jak też zysków i strat nadzwyczajnych ustala się oddzielnie. Nie można kompensować ze sobą wartości różnych co do rodzaju aktywów i pasywów, przychodów i kosztów związanych z nimi oraz zysków i strat nadzwyczajnych.

Co do zasady, w sprawozdaniu wykazuje się pozostałe przychody i koszty operacyjne nieskompensowane. Jednakże od tej zasady pojawiają się wyjątki. Typowy jest wynik ze sprzedaży
środków trwałych. W rachunku zysków i strat ujawnieniu w jednej pozycji podlegają skompensowane przychody i koszty, w postaci straty/zysku ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych.

Warto też zwrócić uwagę na odróżnienie pozostałych kosztów i przychodów operacyjnych od strat i zysków nadzwyczajnych. Kryterium odróżnienia jest, co do zasady, ocena czy ryzyko wystąpienia zdarzeń wynika z działalności operacyjnej. Przykładowo, odszkodowanie zapłacone za zniszczony towar obcy, usługowo przechowywany we własnych magazynach, zaliczane jest do pozostałych kosztów operacyjnych. Wynika ono z typowego ryzyka związanego ze świadczoną usługą. Ustawa o rachunkowości, definiując straty i zyski nadzwyczajne wskazuje, że należy przez nie rozumieć straty i zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia.

Do ewidencji pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych służą konta zespołu 7, odpowiednio 76–0 i 76–1, przy czym ze względu na dużą różnorodność zdarzeń gospodarczych, które mogą zostać zaliczone do tych kategorii, zaleca się uszczegółowienie poziomu analityki planu kont, także w zakresie analizy do celów rozliczenia z tytułu podatku dochodowego.

Dowiedz się więcej o ofercie kadrowo-płacowej dla firm w branży nieruchomości.

Marcin Jeremicz
Ekspert w biurze rachunkowym MDDP Outsourcing w Warszawie