Blog

MSSF 15 – Przychody z umów z nabywcami

19.01.2016
michal_stanioszczyk_square_2
Michał Stanioszczyk
Manager w MDDP Outsourcing

Przychody i koszty są podstawową kategorią wykorzystywaną w celu ustalenia wyniku finansowego jednostki gospodarczej. Jedną z ważniejszych kwestii jest prawidłowe rozpoznawanie momentu powstawania przychodów. Prawidłowe określenie wysokości oraz momentu powstania przychodów jest niezbędne w celu ustalenia wyniku finansowego jednostki za dany rok obrotowy.

Przepisy Ustawy o Rachunkowości nie definiują jednak w sposób wystarczający przychodów jako takich ani momentu ich powstania. Pomocne w tym zakresie nie są także Krajowe Standardy Rachunkowości. W związku z powyższym cenne wskazówki w tym zakresie może dawać nowy MSSF 15 – Przychody z umów z nabywcami. Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości nowy MSSF 15 wydała już w maju 2014 r. Nowy standard ma obowiązywać od 1 stycznia 2018 r., z możliwością jego wcześniejszego dobrowolnego zastosowania przez jednostki.

MSSF 15 ma przyczynić się do poprawy sprawozdawczości finansowej w zakresie przychodów oraz poprawy porównywalności przychodu w sprawozdaniach finansowych na poziomie globalnym (został opracowany wspólnie z amerykańską Radą Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (FASB)).

Podstawową zasadą nowego standardu jest ujmowanie przychodu przez przedsiębiorstwa w sposób odzwierciedlający przekazanie dóbr i usług klientom w kwotach w wysokości wynagrodzenia (zapłaty), do jakiego według przedsiębiorstwa ma ono prawo na podstawie zawartej umowy.

Efektem stosowania MSSF 15 będzie na pewno większa przejrzystość w zakresie ujawniania informacji o przychodach. Dodatkowo ma on regulować również zasady traktowania transakcji, dla których poprzednie standardy nie dawały wyraźnych wytycznych – np. przychody z tytułu usług i zmiany warunków umów. Jedną z najbardziej widocznych zmian będą regulacje dotyczące umów wieloelementowych.
MSSF 15 zastąpi obecnie obowiązujące standardy: MSR 11 Umowy o usługę budowlaną, MSR 18 Przychody, KIMSF 13 Programy lojalnościowe, KIMSF 15 Umowy dotyczące budowy nieruchomości, KIMSF 18 Przekazanie aktywów przez klientów oraz SKI-31 Przychody – transakcje barterowe obejmujące usługi reklamowe.

Nadal osobne standardy będę regulowały ujmowanie przychodów dotyczących instrumentów finansowych, leasingu, umów ubezpieczeniowych, wszelkich transakcji związanych z inwestycjami w jednostki zależne, współzależne oraz stowarzyszone, a także wymiany bezgotówkowej między jednostkami tej samej linii biznesowej.

W celu rozpoznania przychodu zgodnie z nowymi regulacjami, jednostka powinna zastosować pięcioetapowe podejście:

  1. identyfikacja umów z klientami;
  2. identyfikacja i wyodrębnienie z umowy zobowiązania w zakresie świadczeń;
  3. określenie ceny transakcyjnej;
  4. przypisanie ceny transakcji do każdego wyodrębnionego zobowiązania wynikającego z umowy;
  5. ujęcie przychodu w momencie realizacji zobowiązania w zakresie świadczenia.

Co do zasady rozwiązania MSFF w zakresie przychodów ze sprzedaży, po ich przyjęciu przez UE, mogłyby stosować także jednostki stosujące zasady ustawy o rachunkowości (brak regulacji w tym zakresie w UoR oraz brak osobnego KSR-u). „Obecnie trwa proces zatwierdzania standardu MSSF 15. W zaleceniach Europejskiej Grupy Doradczej ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG) w sprawie zatwierdzania standardów stwierdzono, że standard spełnia wszystkie istotne kryteria, włącznie z wymogiem dotyczącym europejskiego dobra publicznego. W szczególności EFRAG stwierdziła, że korzyści płynące ze standardu MSSF 15 prawdopodobnie przeważą nad wynikającymi z niego kosztami.”
Z uwagi jednak na znaczące odstępstwa między rozpoznawaniem przychodów zgodnie z MSSF 15, a np. stosownymi przepisami Ustawy o podatku dochodowym może to się okazać kosztowne i trudne dla polskich podmiotów gospodarczych.