Od 1 stycznia 2020 r. obowiązuje Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych (Dz.U. 2019 poz. 1649). Ustawa ta wprowadza możliwość skorzystania z ulgi na złe długi w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz podatku dochodowym od osób prawnych (CIT). Zasady działania tej ulgi są analogiczne do ulgi na złe długi w VAT.
W ustawie o CIT został wprowadzony nowy artykuł 18f, który reguluje kwestie związane z ulgą na złe długi w podatku dochodowym od osób prawnych. Podobne rozwiązania zostały zawarte w ustawie o PIT w art. 26i.
Skorzystanie z ulgi przez wierzyciela jest jego prawem, a nie obowiązkiem. Wierzyciel może zmniejszyć podstawę opodatkowania lub powiększyć straty o wierzytelności, które nie zostały uregulowane, a od terminu ich płatności minęło 90 dni. Te czynności dokonuje się w zeznaniu podatkowym za rok, w którym upłynął termin płatności.
W sytuacji, gdy wartość należności przeterminowanych przekracza dochód podatnika, zmniejszenia można dokonać w kolejnych latach, jednak nie dłużej niż przez trzy lata od końca roku podatkowego, w którym powstało prawo do tego zmniejszenia.
Dłużnik ma obowiązek korekty, jeżeli wcześniej zobowiązanie zostało zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy dłużnik dokonuje zapłaty do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin 90 dni od daty płatności. Obowiązkiem dłużnika jest zwiększenie dochodu już na etapie kalkulacji zaliczki na podatek dochodowy.
Aby skorzystać z ulgi na złe długi w CIT i PIT, muszą zostać spełnione trzy warunki:
Niespełnienie tych warunków skutkuje brakiem możliwości skorzystania z ulgi na złe długi.
W przypadku, gdy należność zostanie uregulowana (w całości lub w części), obie strony – zarówno dłużnik, jak i wierzyciel – są zobowiązane do skorygowania swoich rozliczeń.
Wyjątki dotyczące transakcji między podmiotami powiązanymi
Ulga na złe długi nie ma zastosowania w przypadku transakcji handlowych między podmiotami powiązanymi, zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Ulga na złe długi w CIT i PIT to istotne narzędzie pozwalające na ochronę interesów podatników w sytuacjach, gdy kontrahenci nie regulują należności. Dzięki znajomości przepisów i warunków jej stosowania podatnicy mogą skutecznie zarządzać swoimi finansami, minimalizując ryzyko związane z niezapłaconymi fakturami. Automatyzacja procesów księgowych oraz ciągłe monitorowanie zmian w przepisach są kluczowe dla efektywnego wykorzystania tej ulgi.
Autor: Maria Koza, Młodszy księgowy w warszawskim biurze MDDP Outsourcing