Dzień kończący przyjęty rok obrotowy jest zarazem dniem bilansowym, na który należy sporządzić roczne sprawozdanie finansowe jednostki. Jednak pewne sytuacje i zdarzenia, jakie zachodzą pomiędzy dniem bilansowym a dniem sporządzenia, a nawet zatwierdzenia takiego sprawozdania finansowego, mogą wymagać ujęcia w księgach zamykanego roku, bądź ujawnienia w dodatkowych informacjach i objaśnieniach.
Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o rachunkowości przyjmuje się założenie, że jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości działalność w niezmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym. Ustalając zdolność jednostki do kontynuowania działalności, kierownik jednostki uwzględnia wszystkie informacje dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości, obejmującej okres nie krótszy, niż jeden rok od dnia bilansowego.
Warto zwrócić w powyższym kontekście uwagę, że przepis ten wymaga analizy informacji również pomiędzy dniem bilansowym a dniem sporządzenia sprawozdania. Jeżeli w tym okresie wystąpią przesłanki do uznania, że działalność jednostki nie będzie kontynuowana, to informacja o nich będzie mieć kluczowe znaczenie dla sporządzanego sprawozdania finansowego.
W przypadku roku podatkowego zbieżnego z rokiem kalendarzowym, klasyczny schemat kluczowych dat dotyczących przygotowania i zatwierdzenia sprawozdania finansowego jest następujący:
Zgodnie z KSR nr 7 („Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym – ujęcie i prezentacja”), do zdarzeń po dniu bilansowym zalicza się wszystkie zdarzenia dotyczące jednostki, które nastąpiły po dniu bilansowym do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego.
Ze względu na wpływ zdarzeń gospodarczych na sprawozdanie finansowe, zdarzenia te można podzielić na dwie główne kategorie:
a) dostarczające dowodów na istnienie określonego stanu na dzień bilansowy,
b) wskazujące na stan zaistniały po dniu bilansowym.
Ujęcie w księgach 2024 r. (wpływ faktur, korekt, etc.), ale również dotyczyć to może na przykład sytuacji, w której w 2024 r. zdecydowano o sprzedaży nieruchomości (lub innego aktywa), a otrzymana i zaakceptowana oferta przed sporządzeniem SF była niższa od wartości bilansowej – należy wówczas dokonać odpisu aktualizującego w księgach 2024 r. i obciążyć wynik finansowy tego roku.
Ujęcie w księgach 2024 r. i zmiana SF 2024 r. oraz przekazanie informacji do biegłego rewidenta w przypadku, gdy sprawozdanie podlega badaniu. Przykładem może być uzyskanie przez spółkę od spółki zależnej sprawozdania finansowego czy danych finansowych, z których wynika znaczące pogorszenie jej sytuacji, co z kolei wpływa na zmniejszenie wartości posiadanych udziałów lub gdy jednostka zależna zostanie postawiona w stan likwidacji, z uwagi na brak możliwości kontynuowania działalności – dokonanie odpisu na udziały. Taka sytuacja może dotyczyć grup kapitałowych OZE, gdy np. spółka zależna (celowa) nie otrzyma pozwolenia na budowę np. farmy fotowoltaicznej, nie zrealizuje planowanej inwestycji i w konsekwencji utraci podstawę swojej działalności. Innym przykładem może być korekta przychodów w zakresie cen transferowych, czyli tzw. korekta TP.
Następuje tylko wyjaśnienie w Informacji dodatkowej do SF 2024.
Skutki ujmuje się w księgach roku obrotowego, w którym informacje te uzyskano, i – jeśli spełnia to zdarzenie wymagania z art. 4 ust. 1 UoR – to należy dokonać tzw. korekty błędu podstawowego, poprzez ujęcie odpowiedniej kwoty na kapitał własny w pozycji zysk/strata z lat ubiegłych oraz przekształcenia retrospektywnie danych finansowych. Takie działanie może dotyczyć błędów stwierdzonych już po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego.
W naszej praktyce korekty lat ubiegłych to czasami korekty prezentacyjne, np. pomiędzy środkami trwałymi w budowie, a zaliczkami na środki trwałe w budowie. Przykładem może być też kapitalizacja odsetek od pożyczki, która jest zaciągnięta na finansowanie inwestycji. Kapitalizacja odsetek dokonywana jest tylko do momentu oddania środka trwałego do użytkowania. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w ustaleniu daty oddania środka trwałego do użytkowania zachodzi konieczność korekty wartości skapitalizowanych odsetek i w wartości środka trwałego. Oczywiście dotyczy to przykładu, w którym pożyczka/kredyt celowy związany jest z realizacją danej inwestycji.
Odrębną kategorią zdarzeń po dniu bilansowym stanowią te, które nie dotyczą stanu istniejącego na dzień bilansowy, lecz wywierają istotny wpływ na bieżącą lub przyszłą sytuację jednostki. Należy je wówczas ujawnić w dodatkowych informacjach i objaśnieniach w ustępie 6 pkt 2 (lub ust. 14 według załącznika nr 5 do ustawy o rachunkowości dla jednostek małych) jako informacje o istotnych zdarzeniach, jakie nastąpiły po dniu bilansowym, a nieuwzględnionych w sprawozdaniu finansowym oraz o ich wpływie na sytuację majątkową, finansową oraz wynik finansowy jednostki. Przykłady:
Są to kwestie wymagające ujawnienia, ale nie mające wpływu na stan na koniec roku. W ostatnich latach takimi ujawnieniami były opisy dotyczące potencjalnych konsekwencji związanych z pandemią COVID-19, wzrostem cen energii czy wybuchem wojny na terytorium Ukrainy.
Ważne! Należy dobrze zaplanować proces zamknięcia ksiąg i sporządzenia sprawozdania finansowego. Kwestia ujęcia w księgach i prezentacji w sprawozdaniu finansowym zdarzeń po dniu bilansowym jest ważna z uwagi na konieczność zapewnienia kompletności i rzetelności sporządzanego sprawozdania. Warto pamiętać, że nie koryguje się już raz złożonego sprawozdania finansowego w KRS. Wykryte po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego istotne błędy dotyczące lat ubiegłych ujmuje się w księgach roku bieżącego i ich efekt odnosi się do wyniku lat ubiegłych.
Jeśli planują Państwo inwestycję w sektorze OZE i poszukują kompleksowego wsparcia w zakresie księgowości, podatków i sprawozdań finansowych, eksperci MDDP Outsourcing pozostają do dyspozycji. Serdecznie zapraszamy do współpracy! 👉KONTAKT