Kiedy urząd skarbowy ma dostęp do informacji bankowych podatnika?
Przekazywanie przez Banki informacji do KAS o podatnikach, dotychczas odbywało się na podstawie uzasadnionego i pisemnego żądania. Wejście w życie przepisów Nowego Ładu zakłada aktualizacje poszczególnych procedur- jakie zmiany czekają nas od 01 lipca 2022? Kto będzie miał możliwość wglądu do naszych rachunków bankowych? Zapraszamy do przeczytania szczegółów w niniejszym artykule.
Podstawa prawna udzielania US dostępu do informacji bankowych
Aktualny stan prawny reguluje art. 48 ust. 1 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej-
,Na sporządzone na piśmie żądanie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej lub naczelnika urzędu celno-skarbowego wydane w związku z wszczętym postępowaniem przygotowawczym lub czynnościami wyjaśniającymi odpowiednio w sprawie o przestępstwa lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, bank jest obowiązany do sporządzania i przekazywania informacji dotyczących podejrzanego lub osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej w przypadku, gdy postępowanie przygotowawcze lub czynności wyjaśniające są prowadzone w związku z czynami popełnionymi w zakresie działalności osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, w zakresie […]”
Naczelnik Urzędu Skarbowego lub Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego może prowadzić równocześnie postepowanie kontrolne oraz osobne postępowanie przygotowawcze w sprawie karnej skarbowej- mogą być one od siebie całkowicie niezależne.
W aktualnym stanie prawnym organy Krajowej Administracji Skarbowej, za pośrednictwem sporządzonego pisemnie żądania, mają prawo do uzyskania od banków informacji o rachunku bankowym dotyczącym kontrolowanego podmiotu lub strony postepowania w przypadku wszczęcia kontroli podatkowej bądź w toku postępowania podatkowego na podstawie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej i ustawy Prawo bankowe.
Organy KAS prowadzą takie postepowanie jedynie w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa po formalnym wszczęciu postepowania przedwstępnego. Do 30 czerwca 2022 taki wgląd będzie możliwy jedynie na jednostkach, które będą miały przedstawione zarzuty karne.
Zmiany w ramach pakietu Polski Ład
Zmiany wprowadzone w ramach pakietu przepisów Polski Ład będą obowiązywać od 1 lipca 2022. Art. 48 ust. 1 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej po zmianach od 01 lipca 2022 r. mówi:
,,Na sporządzone na piśmie żądanie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, naczelnika urzędu celno-skarbowego lub naczelnika urzędu skarbowego wydane w związku z wszczętym postępowaniem przygotowawczym lub czynnościami wyjaśniającymi odpowiednio w sprawie o przestępstwa lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, bank jest obowiązany do sporządzania i przekazywania informacji dotyczących osoby fizycznej lub osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej lub danych pełnomocników wskazanego w żądaniu rachunku bankowego w przypadku, gdy postępowanie przygotowawcze lub czynności wyjaśniające są prowadzone w związku z czynami popełnionymi w zakresie działalności osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, w zakresie […]”
Po wprowadzonych zmianach- Szef KAS, Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego oraz nowy podmiot tj. Szef Administracji Skarbowej będą mieli możliwość wglądu do rachunków bankowych osób fizycznych, które nie posiadają statusu podejrzanego.
Jedynie wymagającym czynnikiem ma być związek z wszczętym postępowaniem przygotowawczym lub czynnościami wyjaśniającymi odpowiednio w sprawie o przestępstwa lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe. Chodzi o pierwotna fazę postepowania, w której nie ma przedstawionych danej osobie żadnych zarzutów. Banki natomiast nie będą miały możliwości odmowy udzielenia tych informacji, a klienci nie będą mogli formułować roszczeń w stosunku do instytucji bankowej powołując się o złamanie tajemnicy bankowej. Dla porównania prokurator nie może uzyskać takich informacji w pierwszej fazie postepowania przygotowawczego. Informacje przekazywane przez banki są chronione tajemnicą skarbowa, opisana w przepisach ustawy ordynacji podatkowej.
Zakres danych, którymi będą dysponowały wymienione instytucje jest opisany w art. 182 § 1 Ordynacji Podatkowej, m.in. to informacje o posiadany pełnomocnictwach do dysponowanych rachunków bankowych, obrotów i sald rachunków, zawartych umów kredytowych lub umów pożyczek pieniężnych, a także umów depozytowych czy historii przelewów.
Autor: Weronika Lewandowska, Młodsza Księgowa w warszawskim biurze rachunkowym MDDP Outsourcing.
