Mały podatnik – w rozumieniu art. 2 ust. 25 ustawy o VAT, jest podmiotem, u którego wartość sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej ustawowemu limitowi.
Istnieje zasada ogólna dla większości podmiotów, według której nie należy przewyższyć kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro. Od tej reguły istnieje wyjątek, który dotyczy wymienionych rodzajów działalności gospodarczej. Ustawodawca wylicza spośród nich: prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, zarządzającego alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu. Powyższe podmioty mogą posiadać status małego podatnika, jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro. Ważne jest, aby przeliczenia kwoty na walutę polską dokonać po średnim kursie ogłaszanym przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.
Wytyczne, zgodnie z którymi określa się status podatnika, od kilku lat nie uległy zmianie. W związku ze zmianą kursu przeliczenia dla waluty euro, mamy do czynienia tylko z aktualizacją kwoty limitu. Kurs euro na dzień 2.10.2023 r. wyniósł 4,6091 zł/euro, zatem w 2024 r. małym podatnikiem w rozumieniu ustawy o VAT jest przedsiębiorca, u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w 2023 r. 9 218 000 zł, a w przypadku drugiego limitu – nie przekroczyła kwoty 207 000 zł.
Do korzyści, jakie wynikają z posiadania statusu małego podatnika VAT, należą możliwość kasowej metody rozliczania VAT oraz składania kwartalnych deklaracji VAT.
Mały podatnik w zakresie podatku od towarów i usług może korzystać z rozliczenia metodą kasową. Dzięki niej powstanie obowiązku podatkowego uzależnione jest od otrzymania zapłaty za fakturę, a przedsiębiorca ma możliwość przesunięcia płatności podatku do miesiąca po zakończeniu kwartału. Pliki JPKV7K składa się w części ewidencyjnej miesięcznie, a połączone z częścią deklaracyjną kwartalnie.
Przy wyborze metody kasowej należy złożyć do właściwego Urzędu Skarbowego zawiadomienie o wyborze tej metody do celów rozliczania VAT, za pośrednictwem druku VAT-R. Zawiadomienie to należy złożyć najpóźniej do końca miesiąca poprzedzającego okres, w którym podatnik będzie stosował tę metodę.
Przy kasowej metodzie rozliczania VAT obowiązek podatkowy od dokonywanych dostaw towarów i świadczenia usług powstaje:
Faktury wystawiane przez małych podatników stosujących kasową metodę rozliczania VAT muszą zawierać wyrazy „metoda kasowa”.
Podatnik, który przekroczył limit obrotów, utraci prawo do rozliczania VAT metodą kasową, począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym nastąpiło to przekroczenie. Traci także przywilej składania deklaracji kwartalnych.
Z wybranej metody kasowej można zrezygnować jednak nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy jej stosowania. W tym celu należy złożyć do naczelnika właściwego Urzędu Skarbowego pisemne zawiadomienie. Zawiadomienie to należy złożyć najpóźniej do końca kwartału, w którym podatnik stosował metodę kasową.
Mały podatnik vat bez względu na to, czy wybrał rozliczenie VAT metodą kasową, może składać deklaracje podatkowe za okresy kwartalne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kwartale. Składa on plik JPK_V7K, przy czym zobowiązany jest ok do wysłania za:
Autor: Alicja Kostyra, Manager, biuro rachunkowe Warszawa, MDDP Outsourcing