Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług, najem nieruchomości zazwyczaj traktowany jest jako przychód z działalności gospodarczej i opodatkowywany podatkiem VAT. Występują jednak wyjątki, które zostały przewidziane przed ustawodawcę. Po ich spełnieniu mamy do czynienia ze sprzedażą zwolnioną z VAT.
Należy zwrócić uwagę, że ustawa o VAT szerzej definiuje działalność gospodarczą. Osoba fizyczna może stać się podatnikiem podatku od towarów i usług, nawet jeśli nie prowadzi działalności gospodarczej. Wystarczy, że wykorzystuje towary lub wartości niematerialne i prawne w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2).
Odwołując się do art. 43 ust. 1 pkt 36, zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym, a także części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe. Istotny w tym wypadku nie jest podmiot wynajmujący, a przeznaczenie nieruchomości. Jeśli mamy do czynienia z najmem na cele mieszkaniowe, usługa będzie zwolniona z podatku VAT.
Jeżeli podatnik wynajmie mieszkanie na cele prowadzonej działalności gospodarczej, będzie musiał odprowadzić podatek VAT. Nie zostanie wówczas spełniona przesłanka do zastosowania zwolnienia zgodnie z art. 43 ustawy o VAT. Ma jednak prawo skorzystać ze zwolnienia podmiotowego (art. 113 ust. 1). Stosuje się je w przypadku, gdy wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym 150 000 zł. bez podatku. Należy pamiętać, że limit liczy się proporcjonalnie do okresu prowadzonej działalności.
Podstawową stawką VAT, jeśli nie możemy skorzystać z żadnego z powyższych zwolnień, jest stawka w wysokości 23%. Ma ona zastosowanie głównie do najmu nieruchomości na cele prowadzonej działalności gospodarczej. W przypadku wynajmu lokalu na rzecz podmiotu, który będzie dokonywał wynajmu tego lokalu innej osobie, także nie mamy możliwości skorzystania ze zwolnienia. Nasz lokal nie będzie wykorzystywany na cele mieszkaniowe, lecz w działalności gospodarczej najemcy, więc opodatkowujemy usługę stawką 23%. Jeśli natomiast lokal mieszkalny wynajęty jest firmie, która planuje zakwaterować w nim swoich pracowników, spełniona jest przesłanka wynajmu na cele mieszkaniowe i uzasadniona jest stawka zwolniona.
Zwolnienie nie ma zastosowania do usług związanych z zakwaterowaniem (załącznik 3 do ustawy VAT, punkt 163, PKWiU 55). Wówczas opodatkowujemy je stawką preferencyjną 8%. Celu mieszkaniowego nie realizują hotele, motele, pensjonaty czy domy letniskowe, ponieważ dotyczą pobytu krótkotrwałego.
Dowiedz się więcej o ofercie kadrowo-płacowej dla firm w branży nieruchomości.