Top 5 zmian w VAT 2025

Wraz z nastaniem 2025 roku przedsiębiorcy muszą się przygotować na szereg zmian w regulacjach, w tym w zakresie VAT. Poniżej przegląd najważniejszych z nich oraz przypomnienie na jakie jeszcze regulacje warto zwrócić uwagę w bieżącym roku.

W Dzienniku Ustaw z 25 listopada 2024 r., pod poz. 1721, opublikowano ustawę z dnia 8 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Na jej mocy wprowadzono szereg zmian m.in. w VAT, w zakresie: podmiotowego zwolnienia z VAT, miejsca świadczenia niektórych usług, opodatkowania w ramach szczególnej procedury marży, limitu zwolnienia podatkowego VAT, integracji kas rejestrujących z terminalami. Poniżej przedstawiamy kluczowe informacje na temat powyższych zagadnień, a także przypominamy o planowanych zmianach w VAT, które należy mieć na uwadze w kolejnych miesiącach 2025 roku.

Zmiana w VAT 2025 # 1: Podmiotowe zwolnienie z VAT w innych państwach UE (procedura SME)

Od 1 stycznia 2025 r. będąc zarejestrowanym przedsiębiorcą podmiotowo zwolnionym z VAT w Polsce, można będzie skorzystać również ze zwolnienia z VAT w innych krajach UE, pod warunkiem m.in. powiadomienia naczelnika właściwego urzędu skarbowego o zamiarze skorzystania ze zwolnienia w innym państwie członkowskim UE oraz składania kwartalnie informacji o obrotach osiąganych w każdym z tych krajów. Z nowego rozwiązania będą mogli skorzystać także zagraniczni podatnicy, którzy nie mają siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terenie Polski, natomiast nie będzie ono przysługiwało podatnikom posiadającym siedzibę działalności gospodarczej w państwach trzecich. Co istotne, podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT będą musieli pilnować rocznego obrotu na terytorium UE (100.000 euro), a także limitu zwolnienia obowiązującego w danym kraju unijnym (w Polsce wynosi on 200.000 zł).

Jakie kryteria trzeba spełnić, żeby móc skorzystać ze zwolnienia podmiotowego w innym państwie UE i jak przystąpić do procedury SME w Polsce? Jakie będą obowiązywały nowe zasady wystawiania faktur w ramach procedury SME od 1 stycznia 2025 roku? Szczegółowe informacje w artykule „Zwolnienie podmiotowe w innych państwach UE od 2025 roku (procedura SME) w praktyce”.

Zmiana w VAT 2025 # 2: Miejsce świadczenia niektórych usług

W kontekście opodatkowania VAT zmienia się definicja miejsca świadczenia usług wstępu na wydarzenia sportowe, artystyczne, naukowe, kulturalne, rozrywkowe, na targi, wystawy, wydarzenia podobne oraz usługi pomocnicze związane z usługami wstępu na te imprezy.

Do końca 2024 roku obowiązują przepisy głoszące, że niezależnie od tego czy dana impreza była transmitowana wirtualnie czy nie, to miejscem świadczenia usługi wstępu było faktyczne miejsce odbywania się danej imprezy. Jednakże od pierwszego stycznia 2025 roku zostanie wprowadzone rozgraniczenie usług wstępu na imprezy na dwie kategorie:

• imprezy, które są transmitowane lub udostępniane wirtualnie,
• pozostałe imprezy.

Miejscem świadczenia tych usług, w przypadku gdy obecność na nich nie jest wirtualna jest miejsce, w którym odbywa się taka impreza. Natomiast jeśli dana impreza jest transmitowana lub w jakiś inny sposób wirtualnie udostępniana, to miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, w którym nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Zmiana w VAT 2025 # 3: Opodatkowanie na zasadzie marży m.in. dzieł sztuki

Wspomniana na wstępie nowelizacja ustawy o VAT wprowadza istotne zmiany dotyczące opodatkowania dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków w ramach procedury marży. Od 1 stycznia 2025 r. dla tych kategorii towarów zastosowanie będzie miała podstawowa stawka VAT wynosząca obecnie 23%. Nowe przepisy, zawarte w zaktualizowanym art. 120 ust. 11 ww. ustawy, poszerzają możliwość stosowania procedury marży na dostawy dzieł sztuki nabytych od podatników, którzy nie stosowali tej procedury, a także od podatników podatku od wartości dodanej, pod warunkiem że dzieła te nie były opodatkowane obniżoną stawką VAT (8%) ani stawką od wartości dodanej w wysokości określonej w art. 98 ust. 1 dyrektywy VAT (stawka nie niższa niż 5%). Zmiany te ograniczają możliwość zastosowania procedury marży w przypadku m.in. sprzedaży dzieł sztuki i antyków wcześniej importowanych, a także dzieł nabytych od ich twórców lub spadkobierców, które były opodatkowane stawką 8%. Aby zastosować procedurę marży w nowych przypadkach, podatnik będzie musiał przed pierwszą dostawą złożyć odpowiednie zawiadomienie do naczelnika urzędu skarbowego. Zawiadomienie to zachowa ważność przez dwa lata, licząc od końca miesiąca jego złożenia. Przepisy przejściowe wskazują, że zawiadomienia ważne po 31 grudnia 2024 r. stracą ważność z końcem tego dnia. Aby korzystać z procedury marży od 1 stycznia 2025 r., podatnicy są zobowiązani złożyć nowe zawiadomienie przed końcem 2024 r.

Zmiana w VAT # 4: Obniżenie limitu zwolnienia podatkowego VAT

W wyniku obniżenia kursu euro limit małego podatnika na 2025 rok będzie dużo niższy, niż był w 2024 roku – wyniesie 8.569.200 zł. Co za tym idzie, niektórzy podatnicy utracą status małego podatnika VAT i małego podatnika PIT/CIT. Skąd ta zmiana?

Limit przychodów dla ksiąg rachunkowych w kwocie 2 000 000 euro przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy. NBP podał 1 października 2024 r., że średni kurs euro ustalony na ten dzień wyniósł 4,2846 zł (Tabela nr 191/A/NBP/2024). Jest to wartość niższa w porównaniu z kursem z ubiegłego roku, który wynosił wówczas 4,6091 zł, stąd limit dla małych podatników w porównaniu do 2024 r. zmniejszył się o 649.000 zł.

Co w przypadku przekroczenia limitu małego podatnika? W przypadku przekroczenia limitu zwolnienia podmiotowego z VAT w trakcie roku, podatnik traci prawo do tego zwolnienia począwszy od czynności, wraz z którą przekroczył ten limit.

Przypominamy, że mały podatnik VAT (zgodnie z art. 2 pkt 25 ustawy o VAT), to podmiot u którego w 2024 r wartość sprzedaży wraz z kwotą podatku VAT nie przekroczyła: 2.000.000 euro lub 45.000 euro – dotyczy to podatników prowadzących przedsiębiorstwa maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, agentów, zleceniobiorców lub innych osób, świadczących usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu. Najważniejszymi przywilejami tzw. małego podatnika na gruncie VAT są: możliwość stosowania metody kasowej (umożliwiającej przedsiębiorcy rozliczanie VAT w momencie otrzymania płatności od kontrahenta) oraz kwartalnego składania deklaracji VAT.

Zmiana w VAT # 5: Odroczenie integracji kas fiskalnych z terminalami do 1 kwietnia 2025 r.

Integracja kas fiskalnych z terminalami płatniczymi to rozwiązanie, o którym było głośno już w 2021 roku, a jej celem było uzyskanie jak najlepszych danych do analizy z kas fiskalnych online, których to autentyczność pochodzenia miała być zapewniona, a tym samym ich kontrola sprawniejsza i rzetelniejsza. Mimo, że prace nad odpowiednimi przepisami zostały zapoczątkowane kilka lat temu, na ich drodze stanęły przeszkody związane z ogromną różnorodnością stosowanych na rynku terminali,  uniemożliwiając ich integrację z kasami rejestrującymi używanymi przez podatników. W zamian za to wprowadzono raportowanie zastępcze przez agentów rozliczeniowych do szefa KAS, ale i ta zmiana została odroczona. Aktualne regulacje zakładają przedłużenie do końca marca 2025 r. odroczenia w zakresie obowiązkowego przesyłania przez agentów rozliczeniowych do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej danych o płatnościach realizowanych za pośrednictwem terminali. Jak podał resort finansów, proponowane rozwiązanie ma wyeliminować „ryzyko odpowiedzialności finansowej w wysokości 5 tys. zł za brak zintegrowanej kasy rejestrującej z terminalem płatniczym”. Jak podał MF, „docelowe zasady w zakresie likwidacji obowiązku integracji zawarte są w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw – UD125. Projekt jest na ostatnim etapie rządowych prac legislacyjnych. Zgodnie z tym projektem przewiduje się zniesienie obowiązku integracji kas rejestrujących z terminalami płatniczymi na rzecz ustanowienia bezterminowo raportowania przez agentów rozliczeniowych danych dotyczących transakcji płatniczych.”

Planowane zmiany w VAT na rok 2025

Przedłużenie mechanizmu odwrotnego obciążenia dla dostaw gazu i energii

W projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw skierowanym do Sejmu zaproponowano przedłużenie funkcjonowania mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem w odniesieniu do gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych – do 31 grudnia 2026 r. włącznie. Zmiany mają wejść w życie od 28 lutego 2025 roku.

Przypominamy, że mechanizm odwrotnego obciążenia (obowiązujący od kwietnia 2023 r. na rynku energii) polega na tym, że w przypadku sprzedaży hurtowej obowiązek rozliczenia VAT został przeniesiony na nabywcę (zarówno sprzedawca, jak i nabywca, muszą być czynnymi podatnikami VAT). Sprzedawca zobowiązany jest wystawić fakturę bez podatku, natomiast nabywca rozlicza VAT należny, a z drugiej strony odlicza VAT naliczony. Zmiana ta została wprowadzona, aby ograniczyć nadużycia podatkowe, które występowały w obrocie krajowym przy transakcjach o dużej wartości. Pierwotnie miała ona obowiązywać do końca lutego 2025 roku, jednakże zmiany w dyrektywie unijnej pozwalają na wydłużenie stosowania tego mechanizmu przez cały 2025 rok, a także do końca grudnia 2026 roku.

Planowane zmiany w stawkach VAT w 2025 roku

Obecnie trwają prace legislacyjne nad szeregiem przepisów dotyczących VAT. Jednym z kluczowych projektów jest zmiana ustawy o podatku od towarów i usług, która wprowadza 0% stawkę VAT na dostawy i import statków ratowniczych oraz łodzi ratunkowych wykorzystywanych na morzu (CN ex 8905 90 i ex 8906 90), pod warunkiem że nie są one statkami lub łodziami morskimi. Przewidziano również obniżenie stawki VAT na kubeczki menstruacyjne z 23% do 5%, co ma na celu ujednolicenie opodatkowania produktów higienicznych dla kobiet. Ponadto planowane jest przedłużenie bezterminowego stosowania 8% stawki VAT na dostawy wyrobów medycznych wskazanych w załączniku nr 3 do ustawy o VAT oraz doprecyzowanie przepisów dotyczących nawozów, środków ochrony roślin, pasz i karm, poprzez odwołanie do branżowych definicji tych produktów.

Zmiany w VAT dotyczące kaucyjnego systemu dla opakowań

Od 1 stycznia 2025 roku obowiązuje ustawa o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2024 r. poz. 1911), która wprowadziła m.in. zmiany w ustawie o VAT w kontekście systemu kaucyjnego dla opakowań. Ustawodawca przewidział jednak okres przejściowy, w którym pełne obowiązki dotyczące selektywnego zbierania opakowań rozpoczną się od 1 października 2025 r.

W kontekście VAT nowe przepisy oznaczają istotne modyfikacje zasad rozliczania kaucji za opakowania. Zgodnie z nowelizacją, wprowadzono nowe definicje m.in. „systemu kaucyjnego”, „odpadów opakowaniowych” oraz „podmiotu reprezentującego”. System kaucyjny odnosi się do mechanizmu, w którym przy sprzedaży produktów w opakowaniach jednorazowego lub wielokrotnego użytku pobierana jest kaucja zwracana przy oddawaniu opakowania lub odpadu opakowaniowego. Podmiot reprezentujący, jako płatnik VAT, jest odpowiedzialny za pobór i zapłatę VAT od niezwróconych kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

Zgodnie z nowymi przepisami, pobierana kaucja nie jest wliczana do podstawy opodatkowania VAT, o ile dotyczy opakowań objętych systemem kaucyjnym. W przypadku niezwrócenia opakowań do podmiotu reprezentującego, podatnik wprowadzający produkty w opakowaniach zobowiązany jest podwyższyć podstawę opodatkowania na koniec roku o wartość niezwróconych kaucji. Rozliczenia te mają mieć charakter roczny i powinny być ujmowane w pliku JPK_VAT za styczeń lub pierwszy kwartał kolejnego roku podatkowego. W sytuacji, gdy wartość kaucji zwróconych przewyższa wartość kaucji pobranych, różnica ta może być uwzględniona w rozliczeniach w kolejnych latach.

Nowelizacja nakłada także obowiązek prowadzenia szczegółowej ewidencji elektronicznej, zarówno przez wprowadzających produkty w opakowaniach, jak i podmioty reprezentujące. Ewidencja ta musi zawierać dane o wprowadzonych do obrotu opakowaniach, ich rodzajach, liczbie, wartości pobranych kaucji, a także o opakowaniach i odpadach zwróconych do systemu kaucyjnego. Dodatkowo, ewidencja podmiotu reprezentującego powinna być prowadzona z podziałem na poszczególnych wprowadzających. Wszystkie dane muszą być dostępne dla organów podatkowych na żądanie.

Projekty przepisów wykonawczych dotyczących VAT na rok 2025

Kolejne zmiany w przepisach obejmują nowe rozporządzenia Ministra Finansów, takie jak np. zmiana wzorów formularzy VAT-R oraz VAT-8 i VAT-9M, zwolnienie z VAT importu towarów przez siły zbrojne państw partnerskich NATO, czy zwolnienie dla tzw. SMS-ów charytatywnych (świadczonych w celu zebrania środków pieniężnych na realizację celów publicznych i religijnych przez organizacje pożytku publicznego, z wyjątkiem usług przedpłaconych – zmiana brzmienia § 3 ust. 1 pkt 12).

 Autorki: Patrycja Szczepańska – Specjalista ds. VAT, Barbara Zaklukiewicz – Team Leader VAT, Katarzyna Zbiegień – Manager VAT, MDDP Outsourcing, Warszawa

Przygotowanie się do nowych regulacji dotyczących zmian w zakresie podatku VAT wymaga zarówno wiedzy, jak i doświadczenia.
Eksperci MDDP Outsourcing są do dyspozycji, by zapewnić Państwu kompleksowe wsparcie! Świadczymy zarówno usługi księgowe, jak i kadrowo-płacowe.
Zapraszamy do kontaktu!