Czy podatnik Estońskiego CIT jest zobowiązany do sporządzania dokumentacji cen transferowych?

Dowiedz się, jakie obowiązki dokumentacyjne mają podatnicy ryczałtu od dochodów spółek, znanego jako estoński CIT, oraz jakie interpretacje podatkowe mogą pomóc w rozwianiu wątpliwości dotyczących cen transferowych.

Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych dotyczy również podatników ryczałtu od dochodów spółek, tzw. estońskiego CIT.

Po wprowadzeniu do polskiego systemu podatkowego ryczałtu od dochodów spółek, czyli estońskiego CIT, pojawiły się wątpliwości, czy podatnicy, którzy zdecydują się na tę formę opodatkowania, są zobowiązani do przestrzegania przepisów dotyczących cen transferowych oraz czy mogą skorzystać ze zwolnienia dla transakcji krajowych. Przepisy dotyczące cen transferowych nie odnoszą się bezpośrednio do podatników estońskiego CIT, dlatego odpowiedzi na to pytanie należy poszukiwać w interpretacjach podatkowych.

Przepisy o cenach transferowych obejmują podatników estońskiego CIT

Po wejściu w życie przepisów dotyczących estońskiego CIT pojawiły się wątpliwości dotyczące obowiązków podatników tej formy opodatkowania w zakresie cen transferowych.

W interpretacji indywidualnej z dnia 22 sierpnia 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.132.2022.1.ANK) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że brak odniesienia do przepisów o cenach transferowych w przepisach dotyczących estońskiego CIT nie uprawnia do wniosku, iż podatnicy estońskiego CIT nie są objęci regulacjami dotyczącymi cen transferowych.

Podobne stanowisko zostało przedstawione przez Ministerstwo Finansów w Przewodniku do Ryczałtu od Dochodów Spółek z dnia 23 grudnia 2021 r. Z dokumentu tego wynika, że artykuł 28h ustawy o CIT, który wyłącza stosowanie niektórych przepisów w kontekście ustalania podstawy opodatkowania w ramach estońskiego CIT, nie dotyczy innych przepisów ustawy CIT, w tym przepisów o cenach transferowych. W związku z tym, jeżeli przepisy nie wyłączają stosowania regulacji o cenach transferowych wobec podatników estońskiego CIT, nie ma podstaw do przyjmowania, że przepisy te ich nie dotyczą.

Jednym z warunków skorzystania ze zwolnienia dla tzw. transakcji krajowych określonego w art. 11n ust. 1 ustawy CIT jest nieponiesienie straty podatkowej przez podmioty powiązane zawierające transakcję kontrolowaną. Jednak podatnicy estońskiego CIT nie są zobowiązani do prowadzenia ksiąg podatkowych, a tym samym nie mogą ustalić wyniku podatkowego i zweryfikować poniesienia (lub nie) straty podatkowej.

Jak postąpić w takiej sytuacji?

W tym temacie ukazała się interpretacja indywidualna z dn. 22 marca 2023 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.309.2022.1.AP), w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odniósł się do ustalenia wyniku podatkowego u podatników estońskiego CIT na potrzeby przepisów o cenach transferowych.

DKiS wskazał, że w tym celu należy zastosować definicję zysku (straty) netto z art. 28c pkt 4 ustawy CIT. Z przepisu tego wynika, że pojęcie wyniku podatkowego należy rozumieć jako zysk lub stratę netto ustalane na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości.

W uzasadnieniu Dyrektor KIS powołał się na odpowiedź udzieloną przez Ministerstwo Finansów na interpelację poselską z 27 lutego 2023 r. (znak sprawy: DD8.054.2.2023), w której wyrażono identyczne stanowisko. Ministerstwo Finansów uzasadniło swój pogląd m.in. obowiązkiem informacyjnym, który należy zrealizować przed „przejściem” na estoński CIT.

Przyszli podatnicy estońskiego CIT zobowiązani są do sporządzenia informacji, o której mowa w art. 7aa ust. 1 pkt 1 ustawy CIT, w której to wykazywane są różnice pomiędzy przychodami i kosztami w ujęciu podatkowym i rachunkowym.

W konsekwencji, podatnicy estońskiego CIT mają obowiązek przeanalizowania transakcji realizowanych z podmiotami powiązanymi oraz ewentualnego sporządzenia dokumentacji cen transferowych, jeżeli zajdzie taka potrzeba.

Jak zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, istotą tego obowiązku jest umożliwienie wykrywania sytuacji, w których podatnik poprzez stosowanie nierynkowych cen może wpływać na swój wynik finansowy, zarówno poprzez przychody, jak i koszty uzyskania przychodów.

Obszar cen transferowych jest dla podatników estońskiego CIT niezwykle istotny, nie tylko z powodu ewentualnego obowiązku przygotowania dokumentacji, ale również z uwagi na możliwość zakwalifikowania dochodu do opodatkowania, w tym kategorię ukrytych zysków (art. 28m ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT). Kategoria ta obejmuje również transakcje przeprowadzane z podmiotami powiązanymi, które są realizowane na warunkach odbiegających od standardów rynkowych.

Małgorzata Piekorz, Ekspertka ds. CIT z katowickiego biura MDDP Outsourcing