Blog

Czynny żal online - wersja elektroniczna dostępna, ale nie dla wszystkich

16.04.2020
Czynny żal online - możliwość składania przez ePUAP

Chaos spowodowany pandemią koronawirusa oraz w następstwie tego – wprowadzenie tarczy antykryzysowej – skutkuje kolejnym udogodnieniem jakim jest złożenie czynnego żalu w formie elektronicznej. Czynny żal online – wersja elektroniczna jest już dostępna, ale nie dla wszystkich.

Podpisana oficjalnie przez prezydenta ustawa z dnia 28 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw przewiduje nowelizację art. 16 § 4 ustawy Kodeks karny skarbowy (KKS), która dotyczy aspektu czynnego żalu i związanej z tym odpowiedzialności karnej skarbowej.

Czym jest czynny żal?

Gwoli przypomnienia, czynny żal jest rozwiązaniem, które pozwala podatnikowi na uniknięcie konsekwencji karnych skarbowych spowodowanych np. opóźnieniem w rozliczeniu i zapłacie podatku bądź też wysłaniem deklaracji. Jeszcze do niedawna jedynym sposobem na złożenie czynnego żalu była tylko i wyłącznie wysyłka papierowej formy tego dokumentu.

W art. 16 par. 4 kodeksu karnego skarbowego sprecyzowano, że zawiadomienie takie powinno być złożone na piśmie albo przekazane ustnie do protokołu. W dalszym ciągu zmianie nie podlega bezskuteczność czynnego żalu w sytuacji gdy:

  • organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego,
  • czynności służbowe zostały rozpoczęte przez organ ścigania, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.

Czynny żal – czego dotyczą zmiany?

Obecnie czynny żal można zgłosić za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, w tym skrzynki e-PUAP właściwego urzędu skarbowego lub portalu podatkowego. Na ten moment rekomenduje się korzystanie ze skrzynki ePUAP i składanie czynnego żalu na wzorze pisma ogólnego, do czasu uruchomienia funkcjonalności na portalu podatkowym (ma to nastąpić niebawem).

Wykluczone i niedopuszczalne jest wciąż dostarczenie czynnego żalu w formie maila lub skanu przesłanego mailem – jako, że wszystko ma odbywać się zgodnie z procedurą oraz winno być opatrzone podpisem kwalifikowanym, osobistym lub zaufanym.


Wzór dokumentu do pobrania:


W celu rozwiania wątpliwości dotyczących zalet i wad, warto wyjaśnić dwa aspekty dot. wprowadzenia tej zmiany. Pierwszym jest moment złożenia – czynny żal jest skuteczny tylko i wyłącznie w przypadku, gdy sprawca popełnienia wykroczenia zawiadomi organ ścigania o popełnieniu tego czynu zanim będzie on posiadał wyraźnie udokumentowaną wiadomość
o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego i przed rozpoczęciem przez organ czynności, która w efekcie prowadzi do ujawnienia tego przestępstwa.

Jak dotąd zapewnieniem sprawcy o dostarczeniu czynnego żalu do właściwego organu było złożenie pisma osobiście i potwierdzenie poprzez prezentatę, czyli potwierdzenie wpływu dokumentu do instytucji, które zawarte było w odpowiedniej adnotacji. Po zmianie, elektroniczna forma pomoże nam wyeliminować pewne wątpliwości z uwagi na możliwość dokładnego ustalenia godziny i daty dostarczenia i odbioru przez właściwy organ tej informacji.

Drugim aspektem pozostaje fakt, że to pozornie dostępne dla wszystkich ułatwienie będzie poza zasięgiem niektórych przedsiębiorców. Powodem jest posiadanie kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu osobistego bądź też podpisu zaufanego, których wyrobienie niewątpliwie wymaga poświęcenia wysiłku oraz czasu.

Zmiana na lepsze

Można domniemać, że pozornie techniczne udogodnienie będzie miało w dobie koronawirusa, a także po całej epidemii, naprawdę praktyczne znaczenie i zastosowanie. Pojawiają się oczywiście także głosy krytyki przez które łokciami rozpycha się szczególnie jeden: „Urząd będzie informował każdego, że czynności służbowe zostały rozpoczęte” – co jak zostało wcześniej wspomniane sprawia, że czynny żal jest bezskuteczny. Jak to będzie wyglądało w praktyce?

Na to pytanie będziemy w stanie odpowiedzieć wkrótce po uruchomieniu funkcjonalności w pełnej formie na portalu podatkowym.

ZOBACZ TAKŻE:

Mateusz Tura
Ekspert ds. księgowości w MDDP Outsourcing: biuro księgowe w Katowicach