Urlop wypoczynkowy a wymiar etatu - przykład naliczania
Zgodnie z Kodeksem Pracy każdemu pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje urlop wypoczynkowy. Jest to niezbywalny przywilej, którego długość zależy od kilku istotnych czynników.
Jednym z nim jest wymiar etatu, ponieważ wymiar urlopu wypoczynkowego pracowników pracujących w niepełnym wymiarze godzin naliczany jest w inny sposób niż w przypadku pełnoetatowych pracowników.
Urlop wypoczynkowy, co to jest?
Na podstawie art. 152 Kodeksu Pracy ustalona jest definicja urlopu wypoczynkowego. Według niej urlop wypoczynkowy jest prawem do corocznego, nieprzerwanego (na wniosek pracownika urlop może być podzielony, przy czym jedna z części powinna być wtedy nie krótsza niż 14 dni kalendarzowych), niezbywalnego, płatnego urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi zatrudnionemu z tytułu umowy o pracę. Zgodnie z art. 154 urlop wypoczynkowy udzielany jest w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, który odpowiada dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu.
Jak wyliczać wymiar urlopu wypoczynkowego?
Wymiar urlopu wypoczynkowego nie jest jednakowy dla wszystkich osób zatrudnionych w danej firmie. Różnica ta wynika z długości sumy okresów zatrudnienia pracownika, czyli jego stażu pracy. Wymiar urlopu może wynosić rocznie:
- 20 dni, jeśli pracownik zatrudniony jest na okres krótszy niż 10 lat,
- 26 dni, jeśli okres zatrudnienia pracownika jest dłuższy niż 10 lat.
Wymiar etatu a liczba dni urlopu wypoczynkowego
Jednak obliczanie wymiaru urlopu nie jest wyłącznie zależne od stażu pracy. Znaczenie ma również to, czy praca danego pracownika jest jego pierwszym miejscem zatrudnienia, a także wymiar etatu danej osoby.
Zgodnie z art. 154 Kodeksu Pracy wymiar urlopu wypoczynkowego dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu ustalany jest proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Podstawa wymiaru określana jest jako 20 lub 26 dni, niepełny dzień urlopu zaś zaokrąglany jest w górę. Liczba dni urlopu w ciągu roku nie powinna jednak przekroczyć podstawy wymiaru urlopu wypoczynkowego.
Przykład
Pracownik zatrudniony jest od 1 marca 2020 roku na czas nieokreślony, na 3/5 urlopu i posiada udokumentowany staż pracy obejmujący ponad 10-letni okres zatrudnienia.
Podstawa wymiaru etatu – 26 dni.
Zmniejszenie wymiaru rocznego urlopu zgodnie z wymiarem etatu: 26 * 3/5 = 15,6 dnia (zaokrągla się do pełnych dni ≈ 16 dni).
Korzystając z proporcji, można wyznaczyć urlop przysługujący u bieżącego pracodawcy:
12 mies. – 16 dni urlopu
10 mies. (zatrudnienie od marca) – x
Zmiana wymiaru etatu pracownika w trakcie roku
W przypadku, gdy wymiar etatu pracownika w trakcie roku kalendarzowego uległ zmianie, w trakcie wyliczania urlopu należy dokonać dwóch niezależnych wyliczeń, odpowiednio dla okresów pracy w danym wymiarze etatu.
Choć zmiana wymiaru czasu pracy nie jest rzadką sytuacją, w przepisach Kodeksu Pracy nie ma konkretnych wytycznych, w jaki sposób w takich przypadkach postępować. Według ekspertów prawa pracy podczas ustalania proporcjonalnego urlopu w miesiącu, w którym nastąpiła zmiana wymiaru etatu, należy:
- przyjąć taki wymiar czasu pracy, w którym dany pracownik przepracował większość dni, bądź
- przyjąć wymiar etatu obowiązujący pracownika pierwszego dnia danego miesiąca.
Ostateczna decyzja, w jaki sposób należy obliczyć wymiar urlopu wypoczynkowego pracownikowi, którego wymiar czasu pracy uległ zmianie, zależy od pracodawcy. Jednak najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji będzie wyliczenie dni urlopu w sposób korzystniejszy dla ubiegającego się od wolne dni pracownika.
Przywilej pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, jakim jest urlop wypoczynkowy, przysługuje również osobom pracującym w niepełnym wymiarze etatu. Warto jednak mieć na uwadze sposób, w jaki w tym przypadku obliczany jest wymiar urlopu wypoczynkowego.
ZOBACZ TAKŻE:
- Staż pracy a wymiar urlopu wypoczynkowego
- Szkolenia BHP – jak często i dla kogo?
- Urlop wypoczynkowy a pierwsze zatrudnienie
Anna Nieroda
Ekspert ds. kadr i płac w biurze rachunkowym MDDP Outsourcing w Warszawie
