Zasady ustalania płacy minimalnej. Planowane zmiany.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zapowiedziało, że w związku z Dyrektywą UE w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych, Polska oraz Państwa UE zobligowane będą do zwiększania liczby kryteriów branych pod uwagę przy ustalaniu minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej na rok 2025.
Od czego aktualnie zależy wysokość płacy minimalnej?
Dotychczas na kwotę płacy minimalnej miał wpływ prognozowany poziom inflacji oraz realny wzrost gospodarczy. Zgodnie z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu (ustawa z dnia 10 października 2020 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207)) jeżeli prognoza na kolejny rok przewiduje wzrost cen towarów i usług gwarantowany jest wzrost minimalnego wynagrodzenia w stopniu pozwalającym przynajmniej zneutralizować podwyżki cen. Stawka ulega podwyższeniu o dodatkowe 2/3 prognozowanego wskaźnika przyrostu PKB w przypadku gdy wysokość płacy minimalnej jest niższa od połowy wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w I kwartale roku bieżącego.
Nie bez znaczenia są negocjacje w ramach Rady Dialogu Społecznego. Mając na uwadze konsekwencje, jakie każdorazowy wzrost minimalnego wynagrodzenia niesie dla przedsiębiorców jak i pracowników przedstawiciele pracodawców i związków zawodowych dążą do porozumienia co do docelowej wysokości minimum.
Rada Dialogu Społecznego co roku zobowiązana jest przedstawić propozycję płacy minimalnej do 15 lipca na rok następny. W przypadku braku porozumienia Rząd podejmuje decyzję do 15 września. Kwota ta nie będzie niższa niż pierwsza propozycja przyjęta przez Radę Ministrów.
Zmiany zasad ustalania płacy minimalnej, po wejściu w życie Dyrektywy UE
Zgodnie ze wspomnianą już Dyrektywą do dotychczasowych kryteriów dołączą kolejne:
- siła nabywcza ustawowych wynagrodzeń minimalnych, z uwzględnieniem kosztów utrzymania;
- ogólny poziom wynagrodzeń i ich rozkładu;
- stopa wzrostu wynagrodzeń;
- długoterminowe krajowe poziomy produktywności i ich zmiany.
Oprócz powyższych zmian przy ustalaniu płacy minimalnej brane będą pod uwagę również oceny wartości referencyjnych. Tu UE pozwala państwom członkowskim wybierać czy odniesienie będzie do poziomów międzynarodowych, czy krajowych. Co najmniej jedna orientacyjna wartość referencyjna musi być uwzględniona .
Choć Dyrektywa nie wskazuje konkretnego poziomu wynagrodzeń minimalnych, sugerowane jest określanie ich na poziomie 50-60% średniej krajowej. Tym samym, gdyby kierować się tylko samą wartością aktualnej, rekordowo wysokiej średniej krajowej – 8408,79 moglibyśmy mówić o widełkach 4204-5045zł.
Dla przypomnienia aktualnie obowiązująca stawka minimalnego wynagrodzenia to 4242 zł (27,7zł/h), która od lipca zostanie podwyższona do 4300 zł (28,1 zł h).
