Blog

Jak przygotować się do sporządzenia sprawozdania finansowego za 2021 r.?

06.12.2021
Sprawozdanie finansowe 2021

Koniec roku za pasem, a co za tym idzie dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych i sporządzenia sprawozdania finansowego. Dla większości jednostek, które podlegają temu obowiązkowi, jest to ostatni dzień roku obrotowego. Oczywiście, samo sprawozdanie finansowe można złożyć do końca marca 2022 roku, jednak proces przygotowania się warto rozpocząć odpowiednio wcześniej – najlepiej jeszcze przed końcem 2021 roku.

Cel sprawozdania finansowego

Sprawozdanie finansowe służy przede wszystkim ocenie sytuacji finansowej w przedsiębiorstwie. Ponadto stanowi narzędzie wspierające przy podejmowaniu decyzji przez podmioty kierujące takimi jednostkami, co jest odzwierciedleniem informacyjnej funkcji rachunkowości finansowej. Dane prezentowane w sprawozdaniu finansowym mają za zadanie nie tylko dostarczyć wiarygodnych i kompletnych informacji na temat aktualnej na dzień zamknięcia ksiąg sytuacji finansowej w firmie, ale także posłużyć osobom z zewnątrz do oceny, na ile jednostka może być odbiorcą powierzonego kapitału (np. w przypadku zakupu akcji czy udziałów).

Konieczne jest zatem rozpoczęcie procesu weryfikacji danych zawartych w księgach oraz szacowania zysku lub strat wcześniej niż po zamknięciu ksiąg 31 grudnia. Wówczas jednostka ma jeszcze możliwość podjęcia działań korygujących sytuację przedsiębiorstwa oraz skontrolowanie, na ile dane zawarte w księgach są poprawne i kompletne, co potem przyspieszy także badanie sprawozdania przez biegłego rewidenta.

Inwentaryzacja składników majątku i szacowanie rezerw za 2021 r.

Jedną z pierwszych czynności prowadzących do zamknięcia roku obrotowego jest przeprowadzenie inwentaryzacji aktywów i pasywów oraz weryfikacja sald kont księgi głównej. Służy to przede wszystkim zweryfikowaniu, czy na przestrzeni całego minionego roku nie doszło do zniekształceń wartości składników majątku. Zaleca się rozpoczęcie prac nad spisem już pod koniec roku, ponieważ pozwoli to uniknąć nawarstwienia się zadań do zrobienia już po 31 grudnia. Po wykonaniu wstępnej inwentaryzacji oraz potwierdzeniu stanu rozrachunków z dostawcami i odbiorcami wystarczy jedynie zaksięgować wszystkie dokumenty oraz zdarzenia mające wpływ na rok ujęty w sprawozdaniu finansowym i dokonać zapisów aktualizujących.

Kolejnym etapem jest ustalenie wysokości rezerw, z którymi jednostka wejdzie w nowy rok obrotowy – są to przede wszystkim szacowane wartości grożących strat lub zakładanych kosztów (jak np. rezerwy na świadczenia pracownicze). Nawet przybliżone określenie tych kwot umożliwi dokładniejsze określenie wyniku finansowego na dzień bilansowy. Również wcześniejsze oszacowanie odpisów aktualizacyjnych, jakich należałoby dokonać na koniec roku obrotowego i określenie ich wpływu na finalny zysk lub stratę, może uświadomić o konieczności reorganizacji majątku. Przykładem takiej reorganizacji mogą być m.in.: sprzedaż nieużywanych środków trwałych, upłynnienie zapasów lub podjęcie prób windykacji należności.

Ocena zdolności jednostki do kontynuowania działalności

Bardzo ważnym elementem sprawozdania finansowego jest opisowa ocena tego, na ile jednostka jest zdolna do kontynuowania działalności co najmniej przez następny rok obrotowy. Informację tę umieszcza się już we wstępie do sprawozdania finansowego i opiera się ona przede wszystkim o dane historyczne – jak to, czy jednostka dotychczas była rentowna i czy płynność finansowa nie była zagrożona.

Również w tym przypadku warto nad oceną pochylić się wcześniej niż po zakończeniu roku obrotowego – jeśli jednostka już w trzecim czy czwartym kwartale zauważa problemy z terminowym regulowaniem zobowiązań lub ściągalność należności na niedostatecznie wysokim poziomie, kierownictwo ma możliwość podjęcia kroków zapobiegających postawieniu przedsiębiorstwa w stan upadłości czy likwidacji.

Korzyści płynące z przygotowania do sporządzenia sprawozdania finansowego

Rozpoczęcie działań związanych z zamknięciem roku, szacowaniem rezerw i inwentaryzacją wcześniej niż po zakończeniu roku obrotowego niesie za sobą szereg korzyści. Oczywistą wartością jest fakt, że w ten sposób pracę rozkłada się na dłuższy czas, co pozwala uniknąć działania „na szybko” i związanych z tym błędów i przeoczeń. Jednak, co wydaje się ważniejsze z perspektywy funkcjonowania przedsiębiorstwa, umożliwia to weryfikację stanu jednostki i podjęcie działań mających na celu poprawę sytuacji. Celem działalności przedsiębiorczej jest wypracowywanie zysku, zatem wszelkie narzędzia pozwalające pozytywnie zaprezentować wynik finansowy oraz wykazać aktywną postawę kierownictwa w obliczu niekorzystnych warunków powinny być bez wahania wykorzystywane.

Autor: Katarzyna Zembrowska, Młodsza Księgowa w MDDP Outsourcing.

Zobacz więcej:

Obowiązek badania sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta

Podpisywanie oraz składanie sprawozdań finansowych w XML do KRS

Badanie sprawozdania finansowego za 2021 r. – wybór audytora