Blog

Nierzetelnie wystawiona faktura. Jakie niesie konsekwencje dla Twojej firmy?

18.01.2024
Nierzetelna faktura

O trakcie dokumentowania sprzedaży czasem zdarza się, że faktura zostanie wystawiona z błędnymi danymi. Jakie poważne konsekwencje prawne niesie ze sobą nierzetelne wystawienie faktury? A jakimi karami skarbowymi skutkuje wysłanie faktury do KSeF?

Nierzetelne wystawienie faktury – co oznacza w praktyce?

Nierzetelnie wystawiona faktura to taka, która została wystawiona niezgodnie ze stanem rzeczywistym np. fikcyjna faktura lub pusta faktura. Może to obejmować nie tylko nieodpowiednie ilości czy wartości towarów, ale także brak niezbędnych informacji wymaganych przez przepisy prawa podatkowego. Inaczej mówiąc, to faktura dokumentująca zdarzenie, które nie miało miejsca lub taka, która nie zawiera obowiązkowych elementów.

Każdy przedsiębiorca ma obowiązek prowadzić ewidencje podatkowe w sposób rzetelny i niewadliwy. Niewystawienie faktury jest działaniem nierzetelnym, ponieważ podatnik nie dopełnił formalności, pomimo powstania obowiązku podatkowego na gruncie odpowiednich przepisów prawa podatkowego (w momencie sprzedaży). Sytuacja, w której faktura zostanie wystawiona, ale w sposób nierzetelny lub wadliwy jest również niespełnieniem obowiązku przedsiębiorcy.

Konsekwencje, jakie grożą za wystawienie nierzetelnej faktury

Zgodnie z art. 62 § 1., 2. i 2. a Kodeks karny skarbowy przewiduje sankcje podatkowe dla każdego nierzetelnego wystawienia faktury:

„§ 1. Kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych.

  • 2. Kto fakturę lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem się posługuje, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od roku, albo obu tym karom łącznie.
  • 2.a. Kto fakturę lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem się posługuje, a kwota podatku wynikająca z faktury albo suma kwot podatku wynikających z faktur jest małej wartości, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie”.

W związku z powyższym:

  • brak wystawienia faktury – kara grzywny do 180 stawek dziennych,
  • faktura wystawiona nierzetelnie lub wadliwie – kara grzywny do 720 stawek dziennych.

Stawka dzienna jest ustalana przez organ podatkowy, biorąc pod uwagę wszystkie niezbędne czynniki. Organ podatkowy ma w swoich narzędziach dostępne stawki dzienne minimalne, jak również maksymalne. Przy ustaleniu stawki dziennej powinien wziąć pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.

 Stawka dzienna mieści się w granicach:

  • od 1 lipca 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku – od 120 zł do 48 000 zł,
  • od 1 stycznia 2024 do  30 czerwca 2024 – od 141,40 do 56 560 zł.

Nierzetelne wystawienie faktury a KSeF

W przypadku KSeF konsekwencje nierzetelnie wystawionej faktury będą analogiczne do przytoczonych powyżej. Ponadto zgodnie z art. 106. ni ust. 1 ustawy z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, w sytuacji gdy przedsiębiorca:

  • nie wystawi faktury przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur pomimo takiego obowiązku,
  • w okresie trwania awarii KSeF albo jego niedostępności lub też w przypadku, gdy podatnik nie ma możliwości wystawienia faktury ustrukturyzowanej z innego powodu niż awaria KSeF wystawił fakturę niezgodnie z udostępnionym wzorem,
  • nie prześle w terminie faktury do KseF,

naczelnik US nałoży w drodze decyzji karę pieniężna do 100% wysokości podatku wykazanego na fakturze. W przypadku, gdy na fakturze nie występuje podatek VAT, urząd może nałożyć karę do 18,70 % wysokości kwoty należności ogółem wykazanej na fakturze.

Nieumyślność nierzetelnego wystawienia faktury

Niedopełnianie obowiązków w zakresie wystawiania faktur i rachunków za wykonane świadczenia może być traktowane jako przestępstwo z art. 62 § 1, 2 i 2a kks, tylko gdy zostało ono popełnione umyślnie, zarówno w zamiarze bezpośrednim, jak i ewentualnym.

Odpowiedzialności karnej nie poniesie zatem osoba, która wystawiła wadliwą fakturę na skutek niezawinionego błędu czy pomyłki.

W przypadku Krajowego Systemu e-Faktur wystawienie faktury nierzetelnie nie podlega innym karom aniżeli tym opisanym w kks. A zatem wprowadzenie obowiązku korzystania z KSeF nie wpłynie na zwiększenie sankcji względem podatników. Co więcej, faktura uznawana jest za wystawioną dopiero w momencie nadania jej numeru w ramach KSeF, czyli po wysłaniu jej na serwer rządowy. Po wejściu w życie obowiązkowego wystawiania faktur w KSeF faktura wypisana ręcznie lub utworzona wyłącznie w systemie księgowym, ale niewysłana do KSeF, nie będzie uznawana za wystawioną.

Autor: Klaudia Świerczek, Księgowa w katowickim biurze rachunkowym MDDP Outsourcing

Źródła:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19990830930/U/D19990930Lj.pdf

https://orka.sejm.gov.pl/proc9.nsf/ustawy/3242_u.htm