Podatek rolny w 2024 roku
Jeśli jesteś właścicielem gruntów ornych, sadów lub stawu — pamiętaj o rozliczeniu się z podatku rolnego. Kto musi zapłacić podatek rolny? W jakim terminie? Jakie stawki obowiązują w 2024 roku?
Kwestie podatku rolnego uregulowane są w ustawie o podatku rolnym z 15 listopada 1984 roku.
Opodatkowaniu tym podatkiem podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne. Jeśli na gruntach rolnych przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą inną niż rolnicza, wówczas zapłaci podatek o nieruchomości.
Czym jest działalność rolnicza?
Definicję znajdziemy w art. 2 ustęp 2 wspomnianej ustawy.
Działalność rolnicza, to produkcja roślinna i zwierzęca, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, sadownictwa, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowla ryb.
Kto jest podatnikiem podatku rolnego?
Podatnikiem podatku rolnego jest:
- właściciel gruntu,
- posiadacz samoistny,
- użytkownik wieczysty gruntów, które są własnością publiczną (państwową lub samorządową),
- posiadacz gruntów publicznych na podstawie zawartej umowy lub bez takiej umowy,
- dzierżawca gospodarstwa rolnego.
Podatku rolnego nie zapłacimy m.in. jeśli posiadane grunty należą do:
- użytków rolnych klasy V, VI i VI albo zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych,
- użytków ekologicznych, które mają symbol z literą „E”, na przykład E-N, E-PS, E-R,
- gruntów w międzywałach i pod wałami przeciwpowodziowymi,
- gruntów położonych w pasie drogi granicznej,
- gruntów ornych, łąk i pastwisk objętych melioracją — w roku, w którym uprawy zostały zniszczone wskutek robót drenarskich,
- gruntów zajętych przez zbiorniki wody służące do zaopatrzenia ludności w wodę,
- gruntów, które są wpisane do zabytków,
- gruntów działkowca na terenie rodzinnych ogrodów działkowych,
- działek przyzagrodowych, jeśli właściciel należy do rolniczej spółdzielni produkcyjnej przy spełnieniu jednego z poniższych warunków:
- właściciel jest w wieku emerytalnym,
- właściciel jest inwalidą I albo II grupy,
- właściciel jest osobą z orzeczonym znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
- właściciel jest osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie albo niezdolną do samodzielnej egzystencji.
Jakie dokumenty należy złożyć do gminy?
Osoby fizyczne składają informację o gruntach do właściwej gminy w ciągu 14 dni od zakupu albo zmiany sposobu korzystania z gruntu na druku IR-1 wraz z odpowiednim załącznikiem:
- ZIR-1, w którym podaje się dane o przedmiotach opodatkowania, które podlegają opodatkowaniu,
- ZIR-2, w którym podaje się dane o przedmiotach opodatkowania, które są zwolnione z opodatkowania,
- ZIR-3, w którym podaje się dane pozostałych współwłaścicieli, jeśli składany jest jeden wspólny formularz IR-1.
Jeśli grunty rolne znajdują się na ternie różnych gmin informację IR-1 składa się odrębnie w każdej gminie. Jeśli w kolejnych latach nie zmienia się sposób korzystania z gruntów lub nie ulega zmianie ich powierzchnia, wówczas nie ma obowiązku składania IR-1. Informacja o wysokości podatku do zapłaty za dany rok podatkowy wysyłana jest bowiem każdego roku listownie przez organ podatkowy (gminę).
Z kolei osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki, nieposiadające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, a także jednostki organizacyjne Lasów Państwowych składają corocznie do 15 stycznia deklarację na podatek rolny DR-1 z odpowiednim załącznikiem.
Zarówna informacja jak i deklaracja podatku rolnego mogą być składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Podatek rolny płaci się w czterech ratach — do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada. Jeżeli kwota podatku jest niższa niż 100 zł, to podatek płacimy w jednej racie.
Podstawę opodatkowania podatkiem rolnym zgodnie z art. 4 ustęp 1 stanowi:
- Dla gruntów gospodarstw rolnych — liczba hektarów przeliczeniowych ustalana na podstawie powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz lokalizacji gruntu — zaliczana do okręgu podatkowego,
- Dla pozostałych gruntów — liczba hektarów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków.
Ustawa ustala cztery okręgi podatkowe, do których zalicza się gminy oraz miasta w zależności od warunków ekonomicznych i produkcyjno–klimatycznych, a także przeliczniki powierzchni użytków rolnych. Kwalifikacji danej gminy czy miasta do jednego z czterech okręgów podatkowych dokonuje Minister finansów w drodze rozporządzenia.
Podatek rolny za rok podatkowy wynosi:
- od 1 ha przeliczeniowego gruntów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 – równowartość pieniężną 2,5 Q żyta,
od 1 ha gruntów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 – równowartość pieniężną 5 q żyta, obliczone według średniej ceny skupu żyta za 11 kwartałów poprzedzających kwartał poprzedzający rok podatkowy.
Wartość podatku rolnego w danym roku uzależniona jest więc od średniej ceny skupu żyta. Ta wartość podawana jest publicznie do 20. października każdego kolejnego roku na podstawie komunikatu prezesa GUS. Liczona jest ona za 1 dt — kwintal wynoszący 1/10 tony, czyli 100 kg żyta w skupie.
19 października 2023 roku ogłoszono średnią cenę skupu żyta, od której będzie zależała wartość podatku rolnego na 2024 rok. Jest to 89,63 zł za 1 dt.
Jakie stawki podatku rolnego obowiązują w 2024 roku?
- Dla gruntów gospodarstw rolnych: 2,5 x 89,63 zł = 224,075 zł (za 1 hektar przeliczeniowy ziemi) – dla porównania w 2023 r. było to 185,125 zł,
- Dla pozostałych gruntów: 5 x 89,63 zł = 448,15 zł (za 1 hektar gruntów) – dla porównania w 2023 r. było to 370,25 zł.
Rada gminy może stosowną uchwałą obniżyć cenę skupu żyta, tym samym podstawa obliczania podatku rolnego na obszarze danej gminy będzie niższa
Autor: Agnieszka Bojar – Manager w warszawskim biurze rachunkowym MDDP Outsourcing
