Ustalenie formy sprawozdawczości finansowej – kluczowe aspekty

Ustalenie formy sprawozdawczości finansowej to jedno z najważniejszych zadań w zarządzaniu finansami przedsiębiorstwa. Odpowiednio przygotowane sprawozdania finansowe dostarczają niezbędnych informacji o sytuacji finansowej, wynikach działalności oraz przepływach pieniężnych jednostki, co jest kluczowe zarówno dla organów nadzoru, jak i inwestorów oraz partnerów biznesowych.

Ustawa o Rachunkowości a Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej

Sprawozdania finansowe można przygotowywać zgodnie z Ustawą o Rachunkowości lub według Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF). Wybór zależy od rodzaju jednostki oraz od tego, czy podlega ona obowiązkowi stosowania MSSF. Jednostki obowiązkowo stosujące MSSF to m.in. banki oraz emitenci papierów wartościowych. Jednostki, które mogą stosować MSSF, ale nie muszą, to np. emitenci papierów wartościowych ubiegający się o dopuszczenie do obrotu na rynkach regulowanych lub jednostki będące częścią grup kapitałowych, w których jednostka dominująca stosuje MSSF. Z kolei jednostki stosujące Ustawę o Rachunkowości to pozostałe podmioty, które muszą przestrzegać krajowych przepisów i nie mogą dobrowolnie stosować MSSF.

Kluczowe różnice w sprawozdawczości wg MSSF i Ustawy o Rachunkowości

Struktura sprawozdań finansowych – w MSSF jednostki mają większą elastyczność w strukturze sprawozdań, podczas gdy Ustawa o Rachunkowości wymaga stosowania sztywnych wzorów.

Sprawozdanie z całkowitych dochodów – jest wymagane w MSSF, ale nie ma go w Ustawie o Rachunkowości.

Uproszczenia – brak w MSSF. Jednostki stosujące MSSF muszą sporządzać rachunek przepływów pieniężnych oraz zestawienie zmian w kapitale własnym, niezależnie od wielkości.

Bieżące aktualizacje standardów – jednostki stosujące MSSF muszą na bieżąco śledzić zmiany w publikowanych standardach.

Chcesz wiedzieć więcej? Sprawdź i pobierz kompleksowy przewodnik → „Sprawozdanie finansowe 2025” od MDDP Outsourcing

Elementy sprawozdania finansowego

Zgodnie z Ustawą o Rachunkowości, sprawozdanie finansowe powinno obejmować:

• bilans,
• rachunek zysków i strat,
• rachunek przepływów pieniężnych,
• zestawienie zmian w kapitale własnym,
• informację dodatkową.

Jednostki stosujące MSSF mogą stosować różne nazwy poszczególnych elementów i mają obowiązek sporządzania m.in. sprawozdania z całkowitych dochodów oraz not objaśniających.

Załączniki Ustawy o Rachunkowości

Różne załączniki Ustawy o Rachunkowości określają, jak sporządzać sprawozdania finansowe w zależności od wielkości i rodzaju jednostki.

• Załącznik nr 1: dla jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń. Zawiera pełen zakres informacji.
• Załącznik nr 4: dla jednostek mikro, z uproszczonym bilansem i rachunkiem zysków i strat.
• Załącznik nr 5: dla jednostek małych, z mniej szczegółowymi informacjami niż w załączniku nr 1.
• Załącznik nr 6: dla organizacji pożytku publicznego.

WAŻNE! Obecnie trwają prace nad zmianami do ustawy o rachunkowości dotyczące m.in. uproszeń w sprawozdawczości finansowej. Zgodnie z projektem ustawy, zmianie ulegnie definicja jednostki mikro i małej (wzrosną progi), pojawią się także nowe definicje jednostki średniej i dużej. Obecnie prace nad zmianą ustawy znajdują się w Sejmie i mogą zostać wprowadzone już od 2025 roku.

Uproszczenia w sprawozdaniach finansowych

Jednostki mikro, małe oraz organizacje non-profit, mogą korzystać z uproszczeń, takich jak:

• uproszczony bilans i rachunek zysków i strat,
• brak obowiązku sporządzania rachunku przepływów pieniężnych,
• niesporządzanie zestawienia zmian w kapitale własnym.

Uproszczenia te są opcjonalne i wymagają uchwały organu zatwierdzającego.

Kto nie może skorzystać z uproszczeń?

Podmiotami, których uproszczenia nie obejmują, są:

• duże jednostki, które przekraczają określone limity;
• instytucje finansowe, takie jak banki i towarzystwa ubezpieczeniowe,
• emitenci papierów wartościowych,
• jednostki zobowiązane do stosowania MSSF.

Zasada istotności

Zasada istotności pozwala na stosowanie uproszczeń, o ile nie wpływają one negatywnie na rzetelność i przejrzystość sprawozdania finansowego. Próg istotności jest ustalany indywidualnie przez jednostkę i zapisany w polityce rachunkowości.

Wybór odpowiedniej formy sprawozdawczości finansowej oraz stosowanie uproszczeń mogą znacząco wpłynąć na efektywność raportowania finansowego. Ważne jest, aby dostosować te elementy do specyfiki jednostki, przy zachowaniu zgodności z obowiązującymi przepisami. Zachęcamy do kontaktu z ekspertami MDDP Outsourcing, w celu poznania szczegółów.

autor: Piotr Czarnecki, Młodszy specjalista ds. sprawozdawczości, MDDP Outsourcing Warszawa

Poznaj pozostałe artykuły z cyklu „Sprawozdanie finansowe 2025”

1. Harmonogram prac nad sprawozdaniem finansowym
2. Ustalenie formy sprawozdawczości finansowej
3. Obowiązek badania i wybór firmy audytorskiej
4. Inwentaryzacja aktywów i pasywów oraz ich wycena
5. Wycena aktywów i pasywów na dzień bilansowy
6. Sporządzenie i podpisanie rocznego sprawozdania finansowego
7. Konsolidacja sprawozdań finansowych
8. E-sprawozdania
9. Wysyłka sprawozdania finansowego po terminie
10. Sprawozdanie finansowe 2025: Kompleksowy przewodnik od MDDP Outsourcing

Potrzebujesz profesjonalnego wsparcia w zakresie sprawozdań finansowych i raportowania?
Zespół MDDP Outsourcing oferuje fachowe i terminowe usługi obejmujące:
konsolidację sprawozdań, raportowanie zarządcze do grupy, e-sprawozdania finansowe oraz sprawozdania iXBRL zgodne ESEF.
> Skontaktuj się z nami już dziś! <